3. Cüz

Nüzul SırasıCüzSayfaSure
87 341 BAKARA (2)

• 2. Cüz
• 4. Cüz

٢٥٣

تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ وَاتَيْنَا عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَاَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَلَوْ شَاءَ اللّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذينَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَ تْهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَلكِنِ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ امَنَ وَمِنْهُمْ مَنْ كَفَرَ وَلَوْ شَاءَ اللّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَلكِنَّ اللّهَ يَفْعَلُ مَا يُريدُ

(253) tilker rusülü faddalna ba’dahüm ala ba’d minhüm men kellemellahe ve rafea ba’dahüm deracat ve ateyna iysebne meryemel beyyinati ve eyyednahü bi ruhil kudüs ve lev şaellahü maktetelellezine mim ba’dihim mim ba’di ma caethümül beyyinatü ve lakinihtelefu fe minhüm men amene ve minhüm men kefar ve lev şaellahü maktetelu ve lakinnellahe yef’alü ma yürid

bu resulleri üstün kıldık onların bazısını bazısından onların bazıları ile Allah konuştu onlardan bazılarının derecelerini yükseltti meryem oğlu isa’ya da mucizeler verdik onu teyit ettik ruhu’l kudüs ile eğer Allah dileseydi öldürmezlerdi bunların (ümmetleri) birbirlerini kendilerine açık mucizeler geldikten (sonra) lakin (onlar) ihtilafa düştüler onlardan kimisi iman etti onlardan kimisi küfre saptı Allah dileseydi öldürmezdi lakin Allah neyi dilerse onu yapar

1.	tilke	: o
2.	er rusulu	: resûller
3.	faddalnâ	: biz faziletli kıldık, üstün kıldık
4.	ba’da-hum	: onların bir kısmı
5.	alâ ba’din	: diğerlerinin üzerine, diğerlerine
6.	min-hum	: onlardan
7.	men	: kim, kimi
8.	kelleme allâhu	: Allah konuştu
9.	ve rafea	: ve yükseltti
10.	ba’da-hum	: onların bir kısmı
11.	derecâtin	: dereceler
12.	ve âteynâ	: ve biz verdik
13.	îsâ ibne meryeme	: meryem(in) oğlu isa
14.	el beyyinâti	: beyyineler, açıklamalar, ispat vasıtaları
15.	ve eyyednâ-hu	: ve onu destekledik
16.	bi rûhi el kudusi	: (takdis edilmiş) kutsal ruh ile (cebrail a.s ile)
17.	ve lev şâe allâhu	: ve eğer Allah dileseydi
18.	mâ iktetele	: öldürmezler (karşılıklı, birbirlerini)
19.	ellezîne min ba’di-him	: onlardan sonrakiler
20.	min ba’di	: sonradan
21.	mâ câet-hum	: onlara gelen şey
22.	el beyyinâtu	: beyyineler, deliller, ispat vasıtaları
23.	ve lâkini	: ve lâkin, fakat
24.	ihtelefû	: ayrılığa, ihtilâfa düştüler
25.	fe min-hum	: artık onlardan, o zaman onlardan
26.	men âmene	: kimi îmân etti, Allah’a ulaşmayı diledi
27.	ve min-hum	: ve onlardan
28.	men kefere	: kimi inkâr etti
29.	ve lev şâe allâhu	: ve eğer Allah dileseydi
30.	mâ iktetelû	: öldürmezler (karşılıklı, birbirlerini)
31.	ve lâkinne allâhe	: ve lâkin Allah
32.	yef’alu	: yapar
33.	mâ yurîdu	: dilediği şeyi

٢٥٤

يَا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ اَنْ يَاْتِىَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فيهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ

(254) ya eyyühellezine amenu enfiku mimma rezaknaküm min kabli ey ye’tiye yevmül la bey’un fihi ve la hulletüv ve la şefaah vel kafirune hümüz zalimun

ey iman edenler infak edin size rızık olarak verdiğimizden bir gün gelmeden önce içinde alışveriş dostluk ve şefaat olmayan kafirler zalimlerin ta kendileridir

1.	yâ eyyuhâ	: ey
2.	ellezîne	: onlar
3.	âmenû	: âmenû oldular, Allah’a ulaşmayı dilediler
4.	enfikû	: infâk edin, Allah için harcayın
5.	mimmâ (min mâ)	: şey(ler)den
6.	razaknâ-kum	: sizi rızıklandırdık
7.	min kabli	: önceden
8.	en ye’tiye	: gelmesi
9.	yevmun	: gün
10.	lâ bey’un	: alışveriş yoktur
11.	fî-hi	: onda, içinde
12.	ve lâ hulletun	: ve dostluk yoktur
13.	ve lâ şefâatun	: ve şefaat yoktur
14.	ve el kâfirûne	: ve kâfirler
15.	hum ez zâlimûne	: onlar zalimlerdir

٢٥٥

اَللّهُ لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ اَلْحَىُّ الْقَيُّومُ لَا تَاْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ لَهُ مَا فِى السَّموَاتِ وَمَا فِى الْاَرْضِ مَنْ ذَا الَّذى يَشْفَعُ عِنْدَهُ اِلَّا بِاِذْنِه يَعْلَمُ مَا بَيْنَ اَيْديهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحيطُونَ بِشَىْءٍ مِنْ عِلْمِه اِلَّا بِمَا شَاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّموَاتِ وَالْاَرْضَ وَلَا يَؤُدُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِىُّ الْعَظيمُ

(255) Allahü la ilahe illa hüv el hayyül kayyum la te’huzühu sinetüv vela nevm lehu ma fis semavati ve ma fil ard men zellezi yeşfeu indehu illa bi iznih ya’lemü ma beyne eydihim ve ma halfehüm ve la yühiytune bi şey’im min ilmihi illa bi ma şa’ vesia kürsiyyühüs semavati vel ard ve la yeudühu hifzuhüma ve hüvel aliyyül aziym

Allah’tan başka ilah yoktur ancak ilah o’dur hayat sahibidir bütün varlığı ayakta tutandır o’nu tutmaz ne bir gaflet, ne de bir uyku içinde ne varsa hepsi o’nundur semaların ve arzın kim şefaat edebilir huzurunda o’nun izni olmadıktan önlerinde yaptıkları işleri bilir arkalarında ki işleri de hiçbir şeyi kavrayamazlar o’nun ilminden ancak (Allah) dilediği kadar kudret kürsüsü geniştir semalardan ve arzdan o’na ağır gelmez bu ikisinin hıfzı o yüce, azimdir

1.	allâhu	: Allah
2.	lâ ilâhe	: ilâh yoktur
3.	illâ	: ancak, sadece, den başka
4.	huve	: o
5.	el hayyu	: hayy olan, diri olan, canlı olan
6.	el kayyûmu	: kayyum olan, zatı ile daimî, bâki olan, herşeyi (kâinatı) idare eden
7.	lâ te’huzu-hu	: onu almaz (ona olmaz)
8.	sinetun	: uyuklama hali
9.	ve lâ nevmun	: ve uyku yoktur, olmaz
10.	lehu	: onun
11.	mâ fî es semâvâti	: göklerde olan şeyler
12.	ve mâ fi el ardı	: ve yeryüzünde olan şeyler
13.	men zâ	: kim sahiptir (yetkiye sahiptir)
14.	ellezî	: o kimse ki, o ki
15.	yeşfeu	: şefaat eder
16.	inde-hu	: onun katında, yanında
17.	illâ	: ancak, sadece, den başka
18.	bi izni-hi	: onun izni ile
19.	ya’lemu	: bilir
20.	mâ beyne eydî-him	: onların elleri arasında olan şeyler, onların önlerindeki
21.	ve mâ halfe-hum	: ve onların arkalarında olan şeyler
22.	ve lâ yuhîtûne	: ve ihata edemez, kavrayamaz,
23.	bi şey	: bir şey
24.	min ilmi-hi	: onun ilminden
25.	illâ	: ancak, hariç, den başka
26.	bi mâ şâe	: dilediği şey, dilediği
27.	vesia	: (geniştir) kapladı, kuşattı, kapsadı
28.	kursiyyu-hu	: onun kürsüsü
29.	es semâvâti	: semalar, gökler
30.	ve el arda	: ve arz, yeryüzü
31.	ve lâ yeûdu-hu	: ve ona ağır, zor gelmez
32.	hıfzu-humâ	: onları (o ikisini) koruma, muhafaza etme 33 – ve huve
33.	el aliyyu	: âlâ, çok ulu, çok yüce
34.	el azîmu	: azîm, büyük

٢٥٦

لَااِكْرَاهَ فِى الدّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَميعٌ عَليمٌ

(256) la ikrahe fid dini kad tebeyyener ruşdü minel ğayy fe mey yekfür bit tağuti ve yü’mim billahi fe kadistemseke bil urvetil vüska lenfisame leha vallahü semiun alim

dinde zorlama, icbar yoktur kesin olarak açığa çıkmıştır gerçek yol şeriat ile sapıklık artık kim tağut’u inkar eder Allah’a inanırsa muhakkak tutunmuştur en sağlam kulpa onun kopacağı da yoktur Allah işiticidir bilicidir

1.	lâ ikrâhe	: icbar, zorlama yoktur
2.	fî ed dîni	: dînde
3.	kad	: olmuştu
4.	tebeyyene	: beyan oldu, açığa çıktı, açıklandı
5.	er ruşdu	: rüşd, irşad olma yolu, hidayet yolu, Allah’a ulaştıran yol
6.	min el gayyi	: gayy yolundan, dalâlet yolundan,
7.	fe	: o zaman, böylece, artık
8.	men	: kim
9.	yekfur	: inkâr eder
10.	bi et tâgûti	: tagutu, insan ve cin şeytanları
11.	ve yu’min	: ve îmân eder
12.	bi allâhi	: Allah’a
13.	fe	: o zaman, böylece, artık
14.	kad istemseke	: tutunmuştur
15.	bi el urveti	: bir kulpa
16.	el vuskâ	: sağlam
17.	lâ infisâme	: kopma yoktur, olmaz (kopmaz)
18.	lehâ	: onda, onun
19.	ve allâhu	: ve Allah
20.	semîun	: en iyi işiten
21.	alîmun	: en iyi bilen

Sayfa:42

٢٥٧

اَللّهُ وَلِىُّ الَّذينَ امَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ اِلَى النُّورِ وَالَّذينَ كَفَرُوا اَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ اِلَى الظُّلُمَاتِ اُولءِكَ اَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فيهَا خَالِدُونَ

(257) Allahü veliyyüllezine amenu yuhricühüm minez zulümati ilen nur vellezine keferu evliyaühümüt tağutü yuhricunehüm minen nuri ilez zulümat ülaike ashabün nar hüm fiha halidun

Allah iman edenlerin velisidir onları çıkarır zülumattan nura küfredenlerin dostları da tağutlardır onları çıkarırlar nurdan zulümata işte bunlar cehennemliktirler onlar orada ebedi olarak kalırlar

1.	allâhu	: Allah
2.	velîyyu	: dost
3.	ellezîne	: onlar
4.	âmenû	: âmenû oldular (Allah’a ulaşmayı dilediler), îmân ettiler
5.	yuhricu-hum	: onları çıkarır
6.	min ez zulumâti	: zulmetten, karanlıklardan
7.	ilâ en nûri	: nura, aydınlığa
8.	ve ellezîne	: ve onlar
9.	keferû	: inkâr ettiler
10.	evliyâu-hum	: onların dostları
11.	et tagûtu	: tagut, şeytan ve avanesi, insan ve cin şeytanlar
12.	yuhricûne-hum	: onları çıkarırlar
13.	min en nûri	: nurdan, aydınlıktan
14.	ilâ ez zulumâti	: zulmete, karanlıklara
15.	ulâike	: işte onlar
16.	ashâbu	: halk, ehli
17.	en nâri	: ateş
18.	hum	: onlar
19.	fî-hâ	: orada
20.	hâlidûne	: ebedî kalacak olanlar

٢٥٨

اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذى حَاجَّ اِبْرهيمَ فى رَبِّه اَنْ اتيهُ اللّهُ الْمُلْكَ اِذْ قَالَ اِبْرهيمُ رَبِّىَ الَّذى يُحْي وَيُميتُ قَالَ اَنَا اُحْي وَاُمِيتُ قَالَ اِبْرهيمُ فَاِنَّ اللّهَ يَاْتى بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَاْتِ بِهَا مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذى كَفَرَ وَاللّهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمينَ

(258) e lem tera ilellezi hacce ibrahime fi rabbihi en atahüllahül mülk iz kale ibrahimü Rabbiyellezi yuhyi ve yümitü kel ene uhyi ve ümit kale ibrahimü fe innellahe ye’ti biş şemsi minel meşriki fe’ti biha minel mağribi fe bühitellezi kefer vallahü la yehdil kavmez zalimin

görmedin mi? mücadele eden kimseyi ibrahim ve Rabbi hakkında ona Allah mülk verdi diye o zaman ibrahim dedi benim Rabbim diriltir ve öldürür ben de diriltir ve öldürürüm dedi ibrahim de dedi ki şüphesiz Allah güneşi doğudan getiriyor haydi sende onu batıdan getir kafir dehşet içinde kalakaldı Allah hidayete erdirmez zalim kavimleri

1.	e lem tera ilâ	: … a bakmadın mı, görmedin mi
2.	ellezî	: o kimse, o
3.	hâcce	: tartıştı
4.	ibrâhîme	: ibrâhîm
5.	fî Rabbi-hi	: onun Rabbi hakkında
6.	en âtâ-hu	: ona vermesi
7.	allâhu	: Allah
8.	el mulke	: mülk, meliklik, hükümdarlık
9.	iz kâle	: demişti
10.	ibrâhîmu	: ibrâhîm
11.	Rabbiye	: benim Rabbim
12.	ellezî	: ki o, o ki
13.	yuhyî	: diriltir
14.	ve yumîtu	: ve öldürür
15.	kâle	: dedi
16.	ene	: ben
17.	uhyî	: diriltirim
18.	ve umîtu	: ve öldürürüm
19.	kâle	: dedi
20.	ibrâhîmu	: ibrâhîm
21.	fe	: öyleyse, işte
22.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
23.	ye’tî	: getirir
24.	bi eş şemsi	: güneşi
25.	min el maşrıkı	: şarktan, doğudan
26.	fe’ti bi-hâ	: o zaman, öyleyse, haydi onu getir
27.	min el magribi	: garbtan, batıdan
28.	fe	: o zaman
29.	buhite	: şaşırdı kaldı, afalladı
30.	ellezî	: o kimse, o
31.	kefere	: inkâr etti
32.	vallâhu	: ve Allah
33.	lâ yehdi	: hidayete erdirmez
34.	el kavme	: kavim, topluluk
35.	ez zâlimîne	: zalimler

٢٥٩

اَوْ كَالَّذى مَرَّ عَلى قَرْيَةٍ وَهِىَ خَاوِيَةٌ عَلى عُرُوشِهَا قَالَ اَنّى يُحْي هذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا فَاَمَاتَهُ اللّهُ مِاءَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ قَالَ كَمْ لَبِثْتَ قَالَ لَبِثْتُ يَوْمًا اَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالَ بَلْ لَبِثْتَ مِاءَةَ عَامٍ فَانْظُرْ اِلى طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ وَانْظُرْ اِلى حِمَارِكَ وَلِنَجْعَلَكَايَةً لِلنَّاسِ وَانْظُرْ اِلَى الْعِظَامِ كَيْفَ نُنْشِزُهَا ثُمَّ نَكْسُوهَا لَحْمًا فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ قَالَ اَعْلَمُ اَنَّ اللّهَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ

(259) ev kellezi merra ala karyetiv ve hiye haviyetün ala uruşiha kale enna yuhyi hazihillahü ba’de mevtiha fe ematehüllahü miete amin sümme beaseh kale kem lebist kale lebistü yevmen ev ba’da yevm kale bel lebiste miete amin fenzur ila taamike ve şerabike lem yetesenneh venzur ila himarike ve li nec’aleke ayetel lin nasi venzur ilel izami keyfe nünşizüha sümme neksuha lahma fe lemma tebeyyene lehu kale a’lemü ennellahe ala külli şey’in kadir

şöyle ki o kimse bir memlekete uğramıştı yerle bir olmuştu onun tütün tahtları ve binaları (tekrar) nasıl diriltecek dedi Allah bunu ölümden sonra Allah onu öldürdü tam yüz sene sonra onu (tekrar) diriltti ne kadar kaldın dedi dedi kaldım, bir gün veya bir günün bir kısmı kadar dedi ki hayır sen yüz yıl bekledin sen yiyeceğine ve içeceğine bir bak (hala) bozulmamış merkebine de bir bak seni yapalım diye insanlara karşı ibret alameti hele şu kemiklere bir bak nasıl birleştirip onu iskelet haline getiriyoruz sonra ona (nasıl) et giydiriyoruz böylece ona hakikat belli olunca dedi (şimdi) anlıyorum ki Allah her şeye kadirdir

1.	ev	: veya
2.	ke ellezî	: o kimse gibi
3.	merra	: uğradı
4.	alâ karyetin	: bir karyeye, beldeye, kasaba
5.	ve hiye	: ve o
6.	hâviyetun	: yıkık, çökmüş, haRabe halinde
7.	alâ urûşi-hâ	: çatıları üzerine
8.	kâle	: dedi
9.	ennâ	: nasıl
10.	yuhyî	: diriltecek, diriltir
11.	hâzihi	: bu
12.	allâhu	: Allah
13.	ba’de	: sonra
14.	mevti-hâ	: onun ölümü
15.	fe emâte-hu allâhu	: bunun üzerine Allah onu öldürdü
16.	miete âmin	: yüz yıl, yüz sene
17.	summe	: sonra
18.	bease-hu	: onu diriltti
19.	kâle	: dedi
20.	kem	: kaç, nice, ne kadar
21.	lebiste	: kaldın
22.	kâle	: dedi
23.	lebistu	: kaldım
24.	yevmen	: bir gün
25.	ev	: veya
26.	ba’da yevmin	: günün bir kısmı
27.	kâle bel	: hayır dedi
28.	lebiste	: kaldın
29.	miete âmin	: yüz yıl, yüz sene
30.	fenzur (fe unzur)	: o zaman, hemen, haydi bak
31.	ilâ taâmi-ke	: yemeğine
32.	ve şerâbi-ke	: ve içeceğin
33.	lem yetesenneh	: bozulmadı, kokuşmadı
34.	venzur (ve unzur)	: ve bak
35.	ilâ hımâri-ke	: merkebine
36.	ve li nec’ale-ke	: ve seni kılmamız için
37.	âyeten	: bir âyet, bir mucize, ibret, belge
38.	li en nâsi	: insanlara
39.	ve unzur	: ve bak
40.	ilâ el izâmi	: kemiklere
41.	keyfe	: nasıl
42.	nunşizu-hâ	: onu inşa ediyoruz, birleştiriyoruz
43.	summe neksû-hâ	: sonra onu giydiriyoruz
44.	lahmen	: et
45.	fe lemmâ	: artık, böylece, olunca
46.	tebeyyene lehu	: ona
47.	kâle	: dedi
48.	a’lemu	: ben biliyorum
49.	enne allâhe	: Allah’ın ….. olduğu
50.	alâ kulli şey’in	: herşeye
51.	kadîrun	: kaadir, kudret sahibi

Sayfa:43

٢٦٠

وَاِذْ قَالَ اِبْرهيمُ رَبِّ اَرِنى كَيْفَ تُحْيِ الْمَوْتى قَالَ اَوَلَمْ تُؤْمِنْ قَالَ بَلى وَلكِنْ لِيَطْمَءِنَّ قَلْبى قَالَ فَخُذْ اَرْبَعَةً مِنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ اِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلى كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَاْتينَكَ سَعْيًا وَاعْلَمْ اَنَّ اللّهَ عَزيزٌ حَكيمٌ

(260) ve iz kale ibrahimü rabbi erini keyfe tuhyil mevta kale e ve lem tü’min kale bela ve lakil li yatmeinne kalbi kale fe huz erbeatem minet tayri fe surhünne ileyke sümmec’al ala külli cebelim minhünne cüz’en sümmed’uhünne ye’tineke sa’ya va’lem ennellahe azizün hakim

o zaman ibrahim demişti ey Rabbim bana göster ölüleri nasıl dirilttiğini buyurdu yoksa inanmadın mı? dedi hayır (inandım) lakin kalbim itminan olsun istedim dedi öyle ise tut kuşlardan dört tanesini onları kendine alıştır sonra her dağın başına koy onlardan birer parça sonra onları çağır koşarak sana geleceklerdir hem bil ki Allah güçlü, hikmet sahibidir

1.	ve iz kâle	: ve demişti
2.	ibrâhîmu	: ibrâhîm
3.	Rabbî	: Rabbim
4.	eri-nî	: bana göster
5.	keyfe	: nasıl
6.	tuhyi	: diriltiyorsun, hayy yapıyorsun,
7.	el mevtâ	: ölüler
8.	kâle	: dedi
9.	e ve lem tu’min	: ve inanmıyor musun
10.	kâle	: dedi
11.	belâ	: hayır, bilâkis, tam aksi (evet)
12.	ve lâkin	: ve lâkin, fakat
13.	li yatmainne	: tatmin olması için
14.	kalbî	: benim kalbim
15.	kâle	: dedi
16.	fe	: o zaman, öyleyse
17.	huz	: al, tut
18.	erbeaten	: dört
19.	min et tayri	: kuşlardan
20.	fe	: böylece, sonra
21.	surhunne ileyke	: (sana) yanına al, parçala
22.	summe	: sonra
23.	ic’al	: kıl, yap, koy
24.	alâ	: üzerine, … e
25.	kulli	: hepsi, her
26.	cebelin	: dağ
27.	min-hunne	: onlardan
28.	cuz’en	: bir parça
29.	summe	: sonra
30.	id’u-hunne	: onları çağır
31.	ye’tîne-ke	: sana gelirler, gelecekler
32.	sa’yen	: koşarak
33.	va’lem	: ve bil
34.	enne allâhe	: Allah’ın ….. olduğunu
35.	azîzun	: azîz, üstün
36.	hakîmun	: hakim, hüküm sahibi

٢٦١

مَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمْ فى سَبيلِ اللّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ اَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فى كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِاءَةُ حَبَّةٍ وَاللّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَليمٌ

(261) meselüllezine yünfikune emvalehüm fi sebilillahi ke meseli habbetin enbetet seb’a senabile fi külli sünbületim mietü habbeh vallahü yüdaifü li mey yeşa’ vallahü vasiun alim

mallarını sarf edenlerin hali Allah yolunda bir taneye benzer ki (her tane de) yedi başak sürmüştür her başakta yüz tane vardır Allah dilediğine daha da katlar Allah’ın ihsanı geniş bilgisi tamdır

1.	meselu	: durum, hal
2.	ellezîne	: onlar 3 – yunfikûne
3.	emvâle-hum	: kendi mallarını
4.	fî sebîlillâhi (sebîlii allâhi)	: Allah’ın yolunda
5.	ke	: gibi
6.	meseli	: durum, hal
7.	habbetin	: tane, tohum
8.	enbetet	: yetiştirdi (verdi)
9.	seb’a	: yedi
10.	senâbile	: sünbüller, başaklar
11.	fî	: içinde, … de
12.	kulli	: hepsi, herbiri
13.	sunbuletin	: sünbül, başak
14.	mietu	: yüz
15.	habbetin	: tane, tohum
16.	ve allâhu	: ve Allah
17.	yudâifu	: kat kat arttırıp, verir
18.	li men	: kişi için, o kimseye
19.	yeşâu	: diler
20.	ve allâhu	: ve Allah
21.	vâsiun	: vasi olan, herşeyi kapsayan, lûtfu geniş (bol) olan
22.	alîmun	: en iyi bilen

٢٦٢

اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمْ فى سَبيلِ اللّهِ ثُمَّ لَا يُتْبِعُونَ مَا اَنْفَقُو مَنًّا وَلَا اَذًى لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

(262) ellezine yünfikune emvalehüm fi sebilillahi sümme la yütbiune ma enfeku mennev ve la ezel lehüm ecruhüm inde Rabbihim ve la havfün aleyhim ve la hüm yahzenun

o kimseler ki mallarını sarf edip Allah yolundan sonra verdiklerin infakın arkasından başa kalkmayanlar ve eza yapmayanlar onların ecirleri (vardır) Rableri katında onlara korku yoktur onlar mahzunda olmayacaklardır

1.	ellezîne	: onlar
2.	yunfikûne	: infâk ederler, verirler
3.	emvâle-hum	: kendi mallarını
4.	fî sebîlillâhi (sebîli allâhi)	: Allah’ın yolunda
5.	summe	: sonra
6.	lâ yutbiûne	: tâbî kılmazlar, arkasından (minnet, başa
7.	mâ enfekû	: infâk ettikleri şey, verdikleri şey
8.	mennen	: minnet etirerek
9.	ve lâ ezen	: ve eza etmeyerek
10.	lehum	: onlara
11.	ecru-hum	: onların mükâfatları
12.	inde	: yanında, katında
13.	Rabbi-him	: onların Rab’leri
14.	ve lâ havfun	: ve korku yoktur
15.	aleyhim	: onlara
16.	ve lâ hum yahzenûne	: ve onlar mahzun olmazlar

٢٦٣

قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌمِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا اَذًى وَاللّهُ غَنِىٌّ حَليمٌ

(263) kavlüm ma’rufüv ve mağfiratün hayrum min sadekatiy yetbeuha eza vallahü ğaniyyün halim

iyi bir söz ve bir kusur bağışlamak sadakadan daha hayırlıdır arkasından eza takılacak Allah ganidir, halimdir

1.	kavlun	: bir söz
2.	ma’rûfun	: güzel, iyi, örfe uygun
3.	ve magfiretun	: ve mağfret, bağışlayıp iyi davranma
4.	hayrun	: hayırlıdır
5.	min	: dan
6.	sadakatin	: sadaka
7.	yetbeu-hâ	: onu takip eder, arkasından gelir onu başa kakar
8.	ezen	: eza ederek, eziyet vererek
9.	ve allâhu	: ve Allah
10.	ganiyyun	: gani, zengin, muhtaç olmayan
11.	halîmun	: halîm, sakin, yumuşak olan

٢٦٤

يَا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْاَذى كَالَّذى يُنْفِقُ مَالَهُ رِءَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الْاخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَاَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَا يَقْدِرُونَ عَلى شَىْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَاللّهُ لَايَهْدِى الْقَوْمَ الْكَافِرينَ

(264) ya eyyühellezine amenu la tübtilu sadekatiküm bil menni vel eza kellezi yünfiku malehu riaen nasi ve la yü’minü billahi vel yevmil ahir fe meselühu ke meseli safvanin aleyhi türabün fe esabehu vabilün fe terakehu salda la yakdirune ala şey’im mimma kesebu vallahü la yehdil kavmel kafirin

ey iman edenler! sadakalarınızı boşa çıkarmayın başa kalkarak gönül kırarak malını sarf eden kimse gibi insanlara gösteriş için Allah’a inanmayan (kimse gibi) ve ahiret gününe böyle kimsenin misalini şuna benzer ki üzerinde biraz toprak bulunan bir kayanın haline benzer ona şiddetli yağmur isabet edince onu yapa yalçın bırakır takdir edilene erişemezler böyleleri kazandıkları şeylerden Allah hidayete eriştirmez kafirler güruhunu

1.	yâ eyyuhâ	: ey
2.	ellezîne	: onlar
3.	âmenû	: âmenû oldular (Allah’a ulaşmayı dilediler), îmân ettiler
4.	lâ tubtılû	: bâtıl (iptal) etmeyin, boşa çıkarmayın
5.	sadakâti-kum	: sadakalarınızı
6.	bi el menni	: minnet ile (başa kakarak)
7.	ve el ezâ	: ve eza (eziyet)
8.	kellezî (ke ellezî)	: onlar gibi
9.	yunfiku	: infâk eder, verir
10.	mâle-hu	: malını
11.	riâe	: riya, gösteriş
12.	en nâsi	: insanlar
13.	ve lâ yu’minu	: ve inanmaz
14.	billâhi (bi allâhi)	: Allah’a
15.	ve el yevmi el âhıri	: ve ahiret günü, son gün, sonraki gün
16.	fe meselu-hu	: o zaman, işte onun durumu 17 – ke meseli
17.	safvânin	: sert kaya
18.	aleyhi	: onun üzerinde
19.	turâbun	: toprak
20.	fe	: sonra, öyle ki
21.	esâbe-hu	: ona isabet etti
22.	vâbilun	: sağanak yağmur, şiddetli, kuvvetli yağmur
23.	fe	: o zaman, böylece
24.	terake-hu	: onu terketti, onu bıraktı
25.	salden	: sert, çorak, verimsiz kaya halinde
26.	lâ yakdirûne	: muktedir olamazlar, elde edemezler
27.	alâ şey’in	: bir şeye
28.	mimmâ (min mâ)	: şey(ler)den
29.	kesebû	: kazandılar
30.	ve allâhu	: ve Allah
31.	lâ yehdi	: hidayete erdirmez
32.	el kavme	: kavim, topluluk
33.	el kâfirîne	: kâfirler

Sayfa:44

٢٦٥

وَمَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللّهِ وَتَثْبيتًا مِنْ اَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍبِرَبْوَةٍ اَصَابَهَا وَابِلٌ فَاتَتْ اُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ فَاِنْ لَمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصيرٌ

(265) ve meselüllezine yünfikune emvalehümüb tiğae merdatillahi ve tesbitem min enfüsihim ke meseli cennetim bi rabvetin esabeha vabilün fe atet üküleha di’feyn fe il lem yüsibha vabilün fe tall vallahü bima ta’melune basiyr

mallarını sarf eden kimselerin hali ise Allah rızasına erişmek ve sebatkar kılmak için kendi nefislerini tepede ki bir bahçenin haline benzer ki oraya kuvvetli yağmur isabet etmişte meyvelerini iki kat vermiştir ona isabet etmese bol yağmur (dahi) bir çisenti gelir Allah, yaptıklarınızı görür

1.	ve meselu	: ve durum, mesele, hal
2.	ellezîne	: onlar
3.	yunfikûne	: infâk ederler, verirler
4.	emvâle-hum	: kendi malları
5.	ibtigâe	: istediler, talep ettiler
6.	mardâti allâhi	: Allah’ın rızası
7.	ve tesbîten	: ve tespit ederek, sabit kılarak
8.	min enfusi-him	: kendi nefslerinden, nefslerini
9.	ke	: gibi, benzer
10.	meseli	: mesele, durum, hal
11.	cennetin	: cennet, bahçe
12.	bi Rabvetin	: münbit yüksek tepede
13.	esâbe-hâ	: ona isabet etti
14.	vâbilun	: sağanak, şiddetli, kuvvetli yağmur
15.	fe âtet	: o zaman verdi
16.	ukule-hâ	: ürününü, meyvesini
17.	dı’feyni	: iki kat
18.	fe	: o zaman, fakat, hatta
19.	in lem yusıb-hâ	: eğer ona isabet etmezse
20.	vâbilun	: sağanak, şiddetli, kuvvetli yağmur
21.	fe tallun	: hatta çiselese bile
22.	ve allâhu	: ve Allah
23.	bi-mâ	: şeyi
24.	ta’melûne	: yapıyorsunuz
25.	basîrun	: en iyi gören

٢٦٦

اَيَوَدُّ اَحَدُكُمْ اَنْ تَكُونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخيلٍ وَاَعْنَابٍ تَجْرى مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ لَهُ فيهَا مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِوَاَصَابَهُ الْكِبَرُ وَلَهُ ذُرِّيَّةٌ ضُعَفَاءُ فَاَصَابَهَا اِعْصَارٌ فيهِ نَارٌ فَاحْتَرَقَتْ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمُ الْايَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ

(266) e yeveddü ehadüküm en tekune lehu cennetüm min nehiyliv ve a’nabin tecri min tahtihel enharu lehu fiha min küllis semerati ve esabehül kiberu ve lehu zürriyyetün duafaü fe esabe ha i’sarun fihi narin fahterakat kezalike yübeyyinüllahü lekümül ayati lealleküm tetefekkerun

sizden biriniz arzu eder mi? kendisinin bahçesi olsun bir hurma ve üzüm altından nehirler akan onun içinde meyvelerin her türlüsü (bulunsun) ama üzerine ihtiyarlık çöksün ve zürriyeti güçsüz ve zayıf kişiler (olsun) derken isabet ederek o bahçeye ateşli bir kasırga yanıversin işte Allah böyle açıklıyor size ayetlerini umulur ki düşünesiniz

1.	e yeveddu	: ister mi, temenni eder mi
2.	ehadu-kum	: sizden biriniz
3.	en tekûne	: olmasını
4.	lehu	: onun
5.	cennetun	: bir bahçe
6.	min nahîlin	: hurmalıktan
7.	ve a’nâbin	: ve üzümler, bağlar
8.	tecrî	: akar
9.	min tahti-hâ	: onun altından
10.	el enhâru	: nehirler
11.	lehu fî-hâ	: orada onun vardır (bulunur)
12.	min kulli	: hepsinden, her türlü
13.	es-semarâti	: ürünler, meyveler
14.	ve esâbe-hu	: ve ona isabet etti
15.	el kiberu	: yaşlılık, ihtiyarlık
16.	ve lehu	: ve onun vardır
17.	zurriyyetun	: zürriyet, çocuklar
18.	duâfâu	: zayıf, güçsüz
19.	fe esâbe-hâ	: sonra da ona isabet etti
20.	ı’sârun	: kasırga
21.	fî-hi nârun	: onun içinde ateş vardır (bulunur)
22.	fe ıhterakat	: böylece yaktı
23.	kezâlike	: işte böyle
24.	yubeyyinu	: beyan ediyor, açıklıyor
25.	allâhu	: Allah
26.	lekum el âyâti	: size âyetleri
27.	lealle-kum	: umulur ki böylece siz
28.	tetefekkerûne	: düşünürsünüz, tefekkür edersiniz

٢٦٧

يَا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا اَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْاَرْضِ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بِاخِذيهِ اِلَّا اَنْ تُغْمِضُوا فيهِ وَاعْلَمُوا اَنَّ اللّهَ غَنِىٌّ حَميدٌ

(267) ya eyyühellezine amenu enfiku min tayyibati ma kesebtüm ve mimma ahracna leküm minel ard ve la teyemmemül habise minhü tünfikune ve lestüm bi ahizihi illa en tüğmidu fih va’lemu ennellahe ğaniyyün hamid

ey iman edenler kazandıklarınızdan iyilerinden (Allah için) sarf edin sizin için yerden çıkardığımız mahsullerden vermeye yeltenmeyin onların kötü olanlarını infak ederek vermeyin kendinizin dahi alamayacağı düşük adi şeylerden bilin ki Allah ganidir övülmeye layıktır

1.	yâ eyyuhâ	: ey
2.	ellezine	: o kimseler, onlar
3.	âmenû	: âmenû oldular (Allah’a ulaşmayı dilediler), îmân ettiler
4.	enfikû	: infâk edin, verin
5.	min tayyibâti	: temiz olanlardan, iyilerinden
6.	mâ kesebtum	: kazandığınız şeyler
7.	ve mimmâ (min mâ)	: ve şeylerden
8.	ahracnâ	: biz çıkardık
9.	lekum	: sizin için
10.	min el ardı	: arzdan, yerden
11.	ve lâ teyemmemû	: ve yönelmeyin, kalkışmayın
12.	el habîse	: kötü, fena, kalitesiz
13.	min-hu	: ondan
14.	tunfikûne	: infâk ediyorsunuz, veriyorsunuz
15.	ve lestum	: ve siz değilsiniz
16.	bi âhızî-hi	: onu alacak olan
17.	illâ en tugmidû	: ancak göz yummadan, güzü kapalı
18.	ve a’lemû	: ve bilin
19.	enne allâhe	: Allah’ın ….. olduğunu
20.	ganiyyun	: gani, zengin, hiçbir şeye muhtaç olma-
21.	hamîdun	: hamdedilen

٢٦٨

اَلشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَاْمُرُكُمْ بِالْفَحْشَاءِ وَاللّهُ يَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَفَضْلًا وَاللّهُ وَاسِعٌ عَليمٌ

(268) eşşeytanü yeidükümül fakra ve ye’müruküm bil fahşa’ vallahü yeidüküm mağfiratem minhü ve fadla vallahü vasiun alim

şeytan size fakir olacağınızı vaat eder ve fuhşa çirkin şeylere teşvik eder Allah da size vaat ediyor kendi tarafından bir mağfiret ve fazlından Allah’ın kudreti geniş, ilmi de çoktur

1.	eş şeytânu	: şeytan
2.	yeidu-kum	: size vaadediyor
3.	el fakra	: fakirlik
4.	ve ye’muru-kum	: ve size emrediyor
5.	bi el fahşâi	: kötülüğü, çirkin şeyleri, fuhşu
6.	ve allâhu	: ve Allah
7.	yeidu-kum	: size vaadediyor
8.	magfireten	: mağfiret, günahların sevaba çevrilmesi, bağışlanma
9.	min-hu	: ondan, kendisinden
10.	ve fadlan	: ve fazl
11.	ve allâhu	: ve Allah
12.	vâsiun	: vasi olan, herşeyi kaplayan,
13.	alîmun	: en iyi bilen

٢٦٩

يُؤْتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اُوتِىَ خَيْرًا كَثيرًا وَمَا يَذَّكَّرُ اِلَّا اُولُوا الْاَلْبَابِ

(269) yü’til hikmete mey yeşa’ ve mey yü’tel hikmete fe kad utiye hayran kesira ve ma yezzekkeru illa ülül elbab

dilediğine hikmeti verir kime de hikmet verilirse muhakkak (ona) pek çok hayır verilmiştir bunu tefekkür eder ancak akıl sahipleri

1.	yu’ti	: verir
2.	el hikmete	: hikmet
3.	men	: kişi, kimse
4.	yeşâu	: diler
5.	ve men yu’te	: ve kime verilir(se)
6.	el hikmete	: hikmet
7.	fe	: o zaman, o taktirde, böylece
8.	kad	: olmuştu, olmuştur
9.	ûtiye	: verildi
10.	hayran	: bir hayır
11.	kesîren	: çok
12.	ve mâ yezzekkeru	: ve tezekkür edemez, düşünemez
13.	illâ	: ancak, sadece, hariç, den başka
14.	ulû el elbâbi	: ulûl’elbab, sırların sahipleri

Sayfa:45

٢٧٠

وَمَا اَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ اَوْ نَذَرْتُمْ مِنْنَذْرٍ فَاِنَّ اللّهَ يَعْلَمُهُ وَمَا لِلظَّالِمينَ مِنْ اَنْصَارٍ

(270) ve ma enfaktüm min nefekatin ev nezertüm min nezrin fe innellahe ya’lemüh ve ma liz zalimine min ensar

siz neyi infak edersiniz nafaka olarak veya nezir olarak (neyi) adarsınız muhakkak Allah onu bilir zalimlerin hiçbir yardımcıları yoktur

1.	ve mâ enfaktum	: ve infâk ettiniz, infâk ettiğiniz şey
2.	min nafakatin	: nafakadan, nafaka olarak, bir nafaka
3.	ev	: veya
4.	nezertum	: nezrettiniz, adadınız
5.	min nezrin	: nezirden, nezir olarak, bir nezir, bir adak
6.	fe	: o zaman, o taktirde
7.	inne	: muhakkak, mutlaka
8.	allâhe	: Allah
9.	ya’lemu-hu	: onu bilir
10.	ve mâ	: ve yoktur
11.	li ez zâlimîne	: zalimler için
12.	min ensârın	: (yardımcılardan) bir yardımcı

٢٧١

اِنْ تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِىَ وَاِنْ تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَ الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَيُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيَِّاتِكُمْ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبيرٌ

(271) in tübdüs sadekati fe niimma hi ve in tuhfuha ve tü’tuhel fükarae fe hüve hayrul leküm ve yükeffiru anküm min seyyiatiküm vallahü bi ma ta’melune habir

eğer aşikar olarak verirseniz sadakaları, o ne güzel! eğer onu gizleyerek fakirlere verirseniz bu sizin için daha hayırlıdır kefaret olur ve sizin günahlarınızdan (bir kısmına) Allah yaptıklarınızdan haberdardır

1.	in	: eğer
2.	tubdû	: açıkça ortaya çıkarırsanız
3.	es sadakâti	: sadakalar
4.	fe	: o zaman, o taktirde, işte
5.	niimmâ (niim mâ)	: ne güzel
6.	hiye	: o
7.	ve in tuhfû-hâ	: ve onu gizlerseniz
8.	ve tu’tû-ha	: ve onu verirsiniz
9.	el fukarâe	: fakirler
10.	fe	: artık
11.	huve	: o
12.	hayrun	: hayırlıdır, daha hayırlıdır
13.	lekum	: sizin için
14.	ve yukeffiru	: ve örter
15.	an-kum	: sizden
16.	min seyyiâti-kum	: günahlarınızdan
17.	ve allâhu	: ve Allah
18.	bi mâ	: şeyleri
19.	ta’melûne	: yapıyorsunuz
20.	habîrun	: haberdar olan

٢٧٢

لَيْسَ عَلَيْكَ هُديهُمْ وَلكِنَّ اللّهَ يَهْدى مَنْ يَشَاءُ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِاَنْفُسِكُمْ وَمَا تُنْفِقُونَ
اِلَّاابْتِغَاءَ وَجْهِ اللّهِ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ اِلَيْكُمْ وَاَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ

(272) leyse aleyke hüdahüm ve lakinnellahe yehdi mey yeşa’ ve ma tünfiku min hayrin fe li enfüsiküm ve ma tünfikune illebtiğae vechillah ve ma tünfiku min hayriy yüveffe ileyküm ve entüm la tuzlemun

senin üzerine bir borç değildir onların hidayete gelmeleri lakin Allah dilediğini hidayete erdirir ne infak ederseniz hayırdan nefsiniz içindir siz ancak verirsiniz Allah’ın zatına erişmek için evet, ne infak ederseniz hayır namına (sevabı) size ödenir size zulüm yapılmaz

1.	leyse	: değil
2.	aleyke	: senin üzerine
3.	hudâ-hum	: onların hidayete ermesi
4.	ve lâkinne	: ve lâkin, fakat
5.	allâhe	: Allah
6.	yehdî	: hidayete erdirir
7.	men	: kimse
8.	yeşâu	: diledi
9.	ve mâ tunfikû	: ve infâk ettiğiniz şey, ne infâk
10.	min hayrin	: hayırdan
11.	fe	: o zaman, işte o
12.	li enfusi-kum	: kendi nefsiniz, kendiniz için
13.	ve mâ tunfikû	: ve infâk ettiğiniz şey, ne infâk
14.	illebtigâe (illâ ibtigâe)	: sadece istedi, diledi
15.	vechi allâhi	: Allah’ın
16.	ve mâ tunfikû	: ve infâk ettiğiniz şey, ne infâk
17.	min hayrin	: hayırdan
18.	yuveffe	: vefa edilir, ödenir, karşılığı tam verilir
19.	ileykum	: size
20.	ve entum	: ve siz
21.	lâ tuzlemûne	: zulmedilmezsiniz, size haksızlık yapılmaz

٢٧٣

لِلْفُقَرَاءِ الَّذينَ اُحْصِرُوا فى سَبيلِ اللّهِ لَا يَسْتَطيعُونَ ضَرْبًا فِى الْاَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ اَغْنِيَاءَ مِنَالتَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسيميهُمْ لَا يَسَْلُونَ النَّاسَ اِلْحَافًا وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَاِنَّ اللّهَ بِه عَليمٌ

(273) lil fükaraillezine uhsiru fi sebilillahi la yestetiy’une darben fil erdi yahsebühümül cahilü ağniyae minet teaffüf ta’rifühüm bi simahüm la yes’elunen nase ilhafa ve ma tünfiku min hayrin fe innellahe bihi alim

nefislerini korumak için kenara çekilen fakirler ki Allah yolunda onların güçleri yetmez arz üzerinde kazanç için gitmeye bilmeyenler onları zengin zannederler iffetli ve çekingen oldukları için sen onların simalarından tanırsın insanları isteyerek rahatsız etmezler hayır namına ne infak ederseniz muhakkak Allah onu bilir

1.	li el fukarâi	: fakirler için, fakirlere ait, fakirlerin
2.	ellezîne	: onlar
3.	uhsirû	: hasrettiler, adadılar
4.	fî sebîlillâhi (sebîli allâhi)	: Allah’ın yolunda
5.	lâ yestatîûne	: istidatları olmaz, güçleri yetmez
6.	darben	: dolaşarak
7.	fî el ardı	: yeryüzünde
8.	yahsebu-hum(u)	: onları sanır, onları zanneder 9 – el câhilu
9.	agniyâe	: zengin
10.	min et teaffufi	: iffetlerinden
11.	ta’rifu-hum	: onlar tanırsın
12.	bi sîmâ-hum	: onların yüzleri ile, yüzlerinden
13.	lâ yes’elûne	: istemezler
14.	en nâse	: insanlar
15.	ilhâfen	: rahatsız ederek, zorla, ısrarla
16.	ve mâ tunfikû	: ve ne infâk ederseniz, ne verirseniz
17.	min hayrin	: hayırdan, hayır olarak
18.	fe	: o taktirde
19.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
20.	bi-hi alîmun	: onu en iyi bilen

٢٧٤

اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمْ بِالَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّوَعَلَانِيَةً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

(274) ellezine yünfikune emvalehüm bil leyli ven nehari sirrav ve alaniyeten fe lehüm ecruhüm inde rabbihim ve la havfün aleyhim ve la hüm yahzenun

işte o kimseler ki infak ederler mallarını gece ve gündüz gizli ve açıkça verirler işte onların ecirleri Rableri katındadır onlara hiçbir korku yoktur onlar mahzun da olmayacaklardır

1.	ellezîne	: onlar
2.	yunfikûne	: infâk ederler, verirler
3.	emvâle-hum	: kendi mallarını
4.	bi el leyli	: geceleyin, gece
5.	ve en nehâri	: ve gündüz
6.	sirran	: sır olarak, gizli olarak
7.	ve alâniyeten	: ve alenî olarak, açıkça
8.	fe	: o zaman, o taktirde, işte
9.	lehum	: onlar için vardır
10.	ecru-hum	: onların ecirleri, mükâfatları
11.	inde	: yanında, katında
12.	Rabbi-him	: onların Rab’leri
13.	ve lâ havfun	: ve korku yoktur
14.	aleyhim	: onlara
15.	ve lâ hum yahzenûne	: ve onlar mahzun olmazlar

Sayfa:46

٢٧٥

اَلَّذينَ يَاْكُلُونَ الرِّبوا لَا يَقُومُونَ اِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذى يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذلِكَ بِاَنَّهُمْقَالُوا اِنَّمَاالْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبوا وَاَحَلَّ اللّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبوا فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّه فَانْتَهى فَلَهُ مَا سَلَفَ وَاَمْرُهُ اِلَى اللّهِ وَمَنْ عَادَ فَاُولءِكَ اَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فيهَا خَالِدُونَ

(275) ellezine ye’küluner riba la yekumune illa kema yekumüllezi yetehabbetuhüş şeytanü minel mess zalike bi ennehüm kalu innemel bey’u mislür riba ve ehalellahül bey’a ve harramer riba fe men caehu mevizatüm mir rabbihi fenteha fe lehu ma selef ve emruhu ilellah ve men ade fe ülaike ashabün nar hüm fiha halidun

faiz yiyen o kimseler ki (başka türlü) kalkmayacaklar ancak çarptığı kimse gibi kalkacaklar şeytanın temas edipte bunun sebebi şöyle demelerinde dolayıdır alış veriş tıpkı faiz gibidir halbuki Allah alış verişi helal, faizi haram kılmıştır bundan, (faiz yemekten) vazgeçerse kime Rabbinden bir vaiz gelir geçmişi onun olur onun işi, hükmü Allah’a kalır kimde (tekrar) faize dönerse işte onlar cehennemliktirler onlar orada ebedi olarak kalacaklar

1.	ellezîne	: onlar
2.	ye’kulûne	: yerler
3.	er ribâ	: riba, faiz
4.	lâ yekûmûne	: kalkmazlar
5.	illâ	: ancak, sadece, den başka
6.	kemâ	: gibi
7.	yekûmu	: kalkarlar
8.	ellezî	: ki o, o
9.	yetehabbetu-hu	: ona çarpar, onu hırpalar
10.	eş şeytânu	: şeytan
11.	min el messi	: dokunmasından, çarpmasından (çarpılması)
12.	zâlike	: işte bu
13.	bi enne-hum	: onların ….. olması sebebi ile
14.	kâlû	: dediler
15.	innemâ	: ama, fakat, ancak
16.	el bey’u	: alışveriş
17.	mislu	: gibi, benzer
18.	er ribâ	: riba, faiz
19.	ve ehalle	: ve helâl kıldı
20.	allâhu	: Allah
21.	el bey’a	: alışveriş
22.	ve harrame	: ve haram kıldı
23.	er ribâ	: riba, faiz
24.	fe	: o zaman, artık, bundan sonra
25.	men	: kim
26.	câe-hu	: ona, kendisine geldi
27.	mev’izatun	: bir öğüt
28.	min Rabbi-hi	: kendi Rabbinden
29.	fe	: o zaman, böylece, artık
30.	entehâ	: vazgeçti, bıraktı
31.	fe	: o taktirde
32.	lehu	: onun
33.	mâ selefe	: geçen şey, geçmişte olan
34.	ve emru-hu	: ve onun emri, onun işi, onun hakkındaki hüküm
35.	ilâ allâhi	: Allah’a, Allah’a ait
36.	ve men	: ve kim
37.	âde	: döndü
38.	fe ulâike	: işte onlar
39.	ashâbu en nâri	: ateş ehli, ateş halkı
40.	hum	: onlar
41.	fî-hâ	: orada
42.	hâlidûne	: ebedî kalacak olanlar

٢٧٦

يَمْحَقُ اللّهُ الرِّبوا وَيُرْبِى الصَّدَقَاتِ وَاللّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ اَثيمٍ

(276) yemhakullahür riba ve yürbis sadekat vallahü la yühibbü külle keffarin esim

Allah faizi mahveder sadakayı da arttırır Allah sevmez suç işleyen hiçbir kafiri

1.	yemhaku	: azaltır, eksiltir
2.	allâhu	: Allah
3.	er ribâ	: riba, faiz
4.	ve	: ve
5.	yurbi	: arttırır
6.	es sadakâti	: sadakalar
7.	ve allâhu	: ve Allah
8.	lâ yuhıbbu	: sevmez
9.	kulle keffârin	: kâfirlerin hepsini (hiçbirini)
10.	esîmin	: günahkâr

٢٧٧

اِنَّ الَّذينَ امَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَاَقَامُوا الصَّلوةَ وَاتَوُا الزَّكوةَ لَهُمْ اَجْرُهُمْعِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

(277) innellezine amenu ve amilus salihati ve ekamüs salate ve atevüz zekate lehüm ecruhüm inde rabbihim ve la havfün aleyhim ve la hüm yahzenun

muhakkak o kimseler iman edenler ve salih amel işleyenler ve namazlarını dosdoğru kılanlar ve zekatını verenler onların ecirleri Rableri katındadır onlara korku yoktur onlar mahzunda olmayacaklardır

1.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar,
2.	âmenû	: îmân ettiler, âmenû oldular
3.	ve amilû es sâlihâti	: ve ıslâh edici amel yaptılar, nefs tez-
4.	ve	: ve
5.	ekâmû	: ikame ettiler, hakkıyla yerine getirdiler
6.	es salâte	: namazı
7.	ve âtevû	: ve verdiler
8.	ez zekâte	: zekât
9.	lehum	: onlar için, onların vardır
10.	ecru-hum	: onların ecirleri, mükâfatları
11.	inde	: yanında, katında
12.	Rabbi-him	: (onların) kendi Rab’leri
13.	ve lâ havfun	: ve korku yoktur
14.	aleyhim	: onlara
15.	ve lâ hum yahzenûne	: ve onlar mahzun olmazlar

٢٧٨

يَا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَذَرُوا مَا بَقِىَ مِنَ الرِّبوا اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ

(278) ya eyyühellezine amenüt tekullahe vezeru ma bekiye miner riba in küntüm mü’minin

ey iman edenler! Allah’tan sakının geriye kalanı almayı bırakın faiz alacaklarınızdan eğer sizler mü’minlerseniz

1.	yâ eyyuhâ	: ey
2.	ellezîne	: o kimseler, onlar
3.	âmenû	: îmân ettiler, âmenû oldular
4.	ittekû	: takva sahibi olun
5.	allâhe	: Allah’a karşı
6.	ve	: ve
7.	zerû	: bırakın, terkedin
8.	mâ	: şey
9.	bakiye	: bakiye, arta kalan, sona kalan, geriye kalan
10.	min er ribâ	: ribadan, faizden
11.	in	: eğer, ise
12.	kuntum	: siz
13.	mu’minîne	: mü’minler

٢٧٩

فَاِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَاْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَاللّهِ وَرَسُولِه وَاِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ اَمْوَالِكُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ

(279) fe il lem tef’alu fe’zenu bi harbim minallahi ve rasulih ve in tübtüm fe leküm ruusü emvaliküm la tazlimune ve la tuzlemun

eğer (bunu) yapmazsanız harp ilan etmiş olursunuz Allah’a ve o’nun resulüne karşı eğer tövbe ederseniz mallarınızın ana sermayesi sizindir ne zulüm etmiş olursunuz ne de zulme uğramış olursunuz

1.	fe	: o zaman, o taktirde, bundan sonra
2.	in lem tef’alû	: eğer yapmazsanız
3.	fe’zenû (fe izenû)	: o taktirde bilin
4.	bi harbin	: harbi, savaşı
5.	min allâhi	: Allah’tan
6.	ve resûli-hi	: ve onun resûlü
7.	ve in	: ve eğer
8.	tubtum	: tövbe ettiniz
9.	fe	: o zaman, artık, o taktirde
10.	lekum	: sizin
11.	ruûsu	: ana mallar, ana para
12.	emvâli-kum	: sizin mallarınız
13.	lâ tazlimûne	: zulmetmezsiniz, haksızlık etmezsiniz
14.	ve lâ tuzlemûne	: ve zulmedilmezsiniz, haksızlığa uğramazsınız

٢٨٠

وَاِنْ كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ اِلى مَيْسَرَةٍ وَاَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ

(280) ve in kane zu usretin fe neziratün ila meyserah ve en tesaddeku hayrul leküm in küntüm ta’lemun

eğer (alacağınız kimse) zor durumda ise mühlet vermek kolaylıktır eğer borcu tasadduk ederseniz sizin için daha hayırlı olur eğer bilirseniz

1.	ve	: ve
2.	in	: eğer
3.	kâne	: oldu
4.	zû	: sahip
5.	usratin	: darlık, zorluk
6.	fe	: o taktirde, o halde
7.	naziratun	: (bekleyerek) beklemek
8.	ilâ	: … e kadar
9.	meyseretin	: kolaylık, bolluk
10.	ve	: ve
11.	en tesaddekû	: sadaka etmeniz
12.	hayrun	: (daha) hayırlı
13.	lekum	: sizin için
14.	in kuntum	: eğer siz, iseniz
15.	ta’lemûne	: biliyorsunuz

٢٨١

وَاتَّقُوا يَوْمًا تُرْجَعُونَ فيهِ اِلَى اللّهِ ثُمَّ تُوَفّىكُلُّ نَفْسٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

(281) vetteku yevmen türceune fihi ilellahi sümme tüveffa küllü nefsim ma kesebet vehüm la yuzlemun

öyle bir günden sakının ki o günde Allah’a döndürüleceksiniz sonra herkese tamamen ödenecek (dünya da) ne kazanmışsa kendisine ve onlar hiçbir zulme uğramayacak

1.	ve ittekû	: ve sakının
2.	yevmen	: bir gün
3.	turceûne	: döndürüleceksiniz
4.	fî-hi	: onun içinde, onda
5.	ilâ allâhi	: Allah’a
6.	summe	: sonra
7.	tuveffâ	: vefa edilir, tam olarak (tamamen) ödenir
8.	kullu	: hepsi
9.	nefsin	: nefs, kişi
10.	mâ	: şeyler
11.	kesebet	: kazandı
12.	ve hum	: ve onlar
13.	lâ yuzlemûne	: zulmedilmezler, haksızlığa uğramazlar

Sayfa:47

٢٨٢

يَااَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اِذَا تَدَايَنْتُمْ بِدَيْنٍ اِلى اَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا يَاْبَ كَاتِبٌ اَنْ يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْيَكْتُبْ وَلْيُمْلِلِ الَّذى عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلَا يَبْخَسْ مِنْهُ شَيًْا فَاِنْ كَانَ الَّذى عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفيهًا اَوْ ضَعيفًا اَوْلَا يَسْتَطيعُ اَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُوا شَهيدَيْنِمِنْ رِجَالِكُمْ فَاِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَاَتَانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ اَنْ تَضِلَّ اِحْد يهُمَا فَتُذَكِّرَ اِحْد يهُمَا الْاُخْرى وَلَا يَاْبَ الشُّهَدَاءُ اِذَا مَا دُعُوا وَلَا تَسَْمُوا اَنْ تَكْتُبُوهُ صَغيرًا اَوْ كَبيرًا اِلى اَجَلِه ذلِكُمْ اَقْسَطُ عِنْدَ اللّهِ وَاَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَاَدْنى اَلَّا تَرْتَابُوا اِلَّا اَنْ تَكُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُديرُونَهَا بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ اَلَّا تَكْتُبُوهَا وَاَشْهِدُوا اِذَا تَبَايَعْتُمْ وَلَا يُضَارَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهيدٌ وَاِنْ تَفْعَلُوا فَاِنَّهُ فُسُوقٌ بِكُمْ وَاتَّقُوا اللّهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِكُلِّ شَىْءٍ عَليمٌ

(282) ya eyyühellezine amenu iza tedayentüm bi deynin ila ecelim müsemmen fektübuh vel yektüb beyneküm katibüm bil adli ve la ye’be katibün ey yektübe kema allemehüllahü fel yektüb velyümlilil lezi aleyhil hakku vel yettekillahe rabbehu ve la yebhas minhü şey’a fe in kanellezi aleyhil hakku sefihen ev daiyfen ev la yestetiy’u eyyümille hüve felyümlil veliyyühu bil adl vesteşhidu şehideyni mir ricaliküm fe il lem yekuna racüleyni fe racülüv vemraetani mimmen terdavne mineş şühedai en tedille ihdahüma fe tüzekkira ildahümel uhra ve la ye’beş şühedaü iza ma düu ve la tes’emu en tektübuhü sağiyran ev kebiran ila ecelih zaliküm aksetu indellahi ve akvemü liş şehadeti ve edna ella tertabu illa en tekune ticaraten hadiraten tüdiruneha beyneküm fe leyse aleyküm cünahun ella tektübuha ve şehidu iza tebaya’tüm ve la yüdarra katibüv ve la şehid ve in tef’alu fe innehu füsuküm biküm vettekullah ve yüallimükümüllah vallahü bi külli şey’in alim

ey iman edenler borçlandığınız zaman muayyen bir vade ile onu yazın ve aranızda yazsın bir katip doğruları katip yazmaktan kaçınmasın Allah’ın kendisine öğrettiği gibi hemen yazsın söyleyerek yazdırsın üzerinde (yazdırma) hakkı bulunan kimse Rabbi olan Allah’tan sakınsın hak olan hiçbir şeyi eksik bırakmasın eğer üzerinde hakkı olan kimse sefih ise veya zayıf ise gücü yetmiyorsa söyleyip yazdırmaya onu hemen yazdırsın velisi adaletli (davransın) erkeklerinizden iki kişiyi de şahit tutun eğer iki erkek olmazsa o zaman bir erkek iki kadından razı olacağınız şahitler (seçilir) iki kadından biri şaşırırsa diğeri onu (ikaz edip) hatırlatsın şahitlerde kaçınmasınlar çağrıldıklarında onu yazmaktan usanmayın onun vadesi az olsun çok olsun onun vadesi az olsun çok olsun Allah katında adalete daha yakındır meğer ki bir ticareti olsun
aranızda hemen devredeceğiz o (zaman) yoktur yazmamanızda size bir günah alış veriş yaptığınızda şahit tutunuz zarar verilmesin katibe ve şahitlik edene bunu yaparsanız muhakkak kendinize (dokunacak) bir fısk olur Allah’tan sakının Allah size öğretiyor Allah her şeyi bilendir

1.	yâ eyyuhe	: ey
2.	ellezîne	: onlar
3.	âmenû	: âmenû oldular (Allah’a ulaşmayı dilediler) îmân ettiler
4.	izâ	: olduğu zaman, olunca
5.	tedâyentum	: birbirinize borçlandınız
6.	bi deynin	: bir borç ile
7.	ilâ ecelin	: bir süreye kadar
8.	musemmen	: isimlendirilmiş, belirlenmiş
9.	fektubûhu (fe uktubû-hu)	: o zaman, olunca onu yazın
10.	vel yektub (ve li yektub)	: ve yazsın
11.	beyne-kum	: sizin aranızda
12.	kâtibun	: kâtip, yazıcı
13.	bi el adli	: adalet ile
14.	ve lâ ye’be	: ve çekinmesin
15.	kâtibun	: kâtip, yazıcı
16.	en yektube	: yazmanız
17.	kemâ	: gibi
18.	alleme-hu	: ona öğretti
19.	allâhu	: Allah
20.	felyektub (fe li yektub)	: böylece, aynı şekilde yazsın
21.	velyumlilillezî	: ve imlâ ettirsin, yazdırsın ki o
22.	aleyhi	: onun üzerinde, üzerine
23.	el hakku	: hak
24.	velyettekıllâhe	: ve Allah’a karşı takva sahibi olsun, (ve li yetteki allahe) (ve Allah’tan çekinsin)
25.	rabbe-hu	: (onun) Rabbi
26.	ve lâ yebhas	: ve eksiltmesin
27.	min-hu şey’en	: ondan birşey
28.	fe	: artık, fakat
29.	in kâne	: eğer, olursa
30.	ellezî	: ki o, o
31.	aleyhi	: onun üzerinde
32.	el hakku	: hak
33.	sefîhan	: sefil, akılsız, akıl edemeyen
34.	ev	: veya
35.	daîfen	: küçük, güçsüz
36.	ev	: veya
37.	lâ yestatîu	: muktedir değil
38.	en yumille	: yazdırmaya
39.	huve	: o
40.	felyumlil (fe li yumlil)	: o zaman, o taktirde yazdırsın
41.	veliyyu-hu	: onun velisi
42.	bi el adli	: adalet ile
43.	ve isteşhidû	: ve şahitler tutun
44.	şehîdeyni	: iki şahit
45.	min ricâli-kum	: erkeklerinizden
46.	fe in lem yekûnâ	: fakat bulunmuyorsa, bulunamıyorsa
47.	raculeyni	: iki erkek
48.	fe	: o zaman, o taktirde
49.	raculun	: bir erkek
50.	ve imraetâni	: ve iki kadın
51.	mimmen (min men)	: o kimselerden, onlardan
52.	terdavne	: razı olacağınız
53.	min eş şuhedâi	: şahitlerden
54.	en tedılle	: dalâlette olması, unutması
55.	ıhdâ-humâ	: ikisinden birisi, onlardan birisi
56.	fe	: o taktirde, o zaman
57.	tuzekkire	: hatırlatır
58.	ıhdâ-huma	: ikisinden birisi, onlardan birisi
59.	el uhrâ	: diğeri
60.	ve lâ ye’be	: ve kaçınmasın
61.	eş şuhedâu	: şahitler
62.	izâ	: olduğu zaman, olunca
63.	mâ duû	: davet edildikleri şey (şahitlik)
64.	ve lâ tes’emû	: ve usanmayın, üşenmeyin
65.	en tektubû-hu	: onu yazmanız
66.	sagîran	: küçük
67.	ev	: veya
68.	kebîran	: büyük
69.	ilâ eceli-hi	: (onun) onu vadesine kadar
70.	zâlikum	: işte bu
71.	aksatu	: en adaletli
72.	inde allâhi	: Allah’ın katında
73.	ve akvemu	: ve en sağlam
74.	li eş şehâdeti	: şahitlik için, şahitliğe
75.	ve ednâ	: ve daha yakın
76.	ellâ tertâbû	: şüphe etmemeniz
77.	illâ	: ancak, hariç
78.	en tekûne	: olmanız
79.	ticâreten	: ticaret
80.	hâdıraten	: hazır olan
81.	tudîrûne-hâ	: onu tedvir ediyorsunuz, onu devre-
82.	beyne-kum	: kendi aranızda
83.	fe	: o taktirde, o zaman
84.	leyse	: değil, yoktur
85.	aleykum	: sizin üzerinize
86.	cunâhun	: bir günah
87.	ellâ tektubû-hâ	: onu yazmamanız
88.	ve eşhidû	: ve şahit tutun
89.	izâ tebâya’tum	: alışveriş, anlaşma yaptığınız zaman
90.	ve lâ yudârra	: ve zarar verilmesin
91.	kâtibun	: kâtip, yazıcı
92.	ve lâ şehîdun	: ve şahitler olmasın
93.	ve in tef’alû	: ve eğer yaparsanız
94.	fe	: o zaman, o taktirde, bundan sonra
95.	inne-hu	: muhakkak ki o, mutlaka o
96.	fusûkun	: fısktır
97.	bi-kum	: size, kendinize
98.	ve ittekû	: ve takva sahibi olun
99.	allâhe	: Allah
100.	ve yuallimu-kum	: ve size öğretiyor
101.	allâhu	: Allah
102.	ve allâhu	: ve Allah
103.	bi kulli şey’in	: herşeyi

Sayfa:48

٢٨٣

وَاِنْ كُنْتُمْ عَلى سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُوا كَاتِبًا فَرِهَانٌ مَقْبُوضَةٌ فَاِنْ اَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضًا فَلْيُؤَدِّ الَّذِىاؤْتُمِنَ اَمَانَتَهُ وَلْيَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلَا تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَ وَمَنْ يَكْتُمْهَا فَاِنَّهُ اثِمٌ قَلْبُهُ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَليمٌ

(283) ve in küntüm ala seferiv ve lem tecidu katiben ferihanüm makbudah fe in emine ba’duküm ba’dan felyüeddillezi’tümine emanetehu velyettekillahe rabbeh ve la tektümüş şehadeh ve mey yektümha fe innehu asimün kalbüh vallahü bi ma ta’melune alim

eğer seferde olur da katip de bulamazsanız o halde borçludan alınmış rehineler (kafidir) şayet birbirinizden emin bulunursanız kendisine güvenilen kimse iade etsin üzerindeki emaneti Rabbi (olan) Allah’tan sakınsın şahitliği gizlemesin onu kim gizlerse muhakkak onun kalbi günah içindedir Allah bütün yaptıklarınızı bilir

1.	ve in kuntum	: ve eğer siz, iseniz, olduysanız
2.	alâ seferin	: seferde, yolculukta
3.	ve lem tecidû	: ve bulamadınız
4.	kâtiben	: bir kâtip, bir yazıcı
5.	fe rihânun	: o zaman, o taktirde rehinler
6.	makbûdatun	: kabzedilmiş, tutulmuş, alınmış olan
7.	fe in emine	: emin olduğunuz taktirde
8.	ba’du-kum	: sizin bir kısmınız
9.	ba’dan	: bir kısmına
10.	felyueddi (fe li yueddi)	: böylece, o halde ödesin
11.	ellezî	: ki o
12.	u’tumine	: itimat edildi, güven duyuldu
13.	emânete-hu	: onun emanetini
14.	ve li yettekı allâhe	: ve Allah’a karşı takva sahibi olsun ve Allah’tan sakınsın
15.	Rabbe-hu	: onun Rabbi
16.	ve lâ tektumû	: ve gizlemeyin
17.	eş şehâdete	: şahitlik
18.	ve men	: ve kim
19.	yektum-hâ	: onu ketmeder, saklar, gizler
20.	fe	: o zaman, o taktirde
21.	innehû	: muhakkak ki o
22.	âsimun	: günahkâr
23.	kalbu-hu	: onun kalbi
24.	ve allâhu	: ve Allah
25.	bi mâ	: şeyleri
26.	ta’melûne	: yapıyorsunuz
27.	alîmun	: en iyi bilen

٢٨٤

لِلّهِ مَا فِى السَّموَاتِ وَمَا فِى الْاَرْضِ وَاِنْ تُبْدُوا مَا فى اَنْفُسِكُمْ اَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللّهُ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَاللّهُ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ

(284) lillahi ma fis semavati ve ma fil ard ve in tübdu ma fi enfüsiküm ev tuhfuhü yühasibküm bihillah fe yağfiru limey yeşaü ve yüazzibü mey yeşa’ vallahü ala külli şey’in kadir

ne varsa hepsi Allah’ındır semada ve arzda siz içinizdekini açıklasanız da veya onu gizleseniz de Allah onunla sizi hesaba çeker dilediğini bağışlar ve dilediği kimseye azap eder Allah her şeye kadirdir

1.	lillâhi (li allâhi)	: Allah’ın, Allah’a ait
2.	mâ fî es semâvâti	: göklerde bulunan şeyler
3.	ve mâ fî el ardı	: ve yeryüzünde bulunan şeyler
4.	ve in tubdû	: ve eğer siz açıklarsanız, açıklasanız
5.	mâ fî enfusi-kum	: nefslerinizde, içinizde olan
6.	ev	: veya
7.	tuhfû-hu	: onu gizlersiniz
8.	yuhâsib-kum	: sizi hesaba çeker
9.	bi-hi	: onunla
10.	allâhu	: Allah
11.	fe	: o zaman, o taktirde, artık
12.	yagfiru	: mağfiret eder, bağışlar, günahları
13.	li-men	: kimseyi
14.	yeşâu	: diler
15.	ve yuazzibu	: ve azap eder
16.	men	: kim, kimse
17.	yeşâu	: diler
18.	ve allâhu	: ve Allah
19.	alâ kulli şey’in	: herşeye
20.	kadîrun	: kaadir, kudret sahibi, gücü yeten

٢٨٥

امَنَ الرَّسُولُ بِمَا اُنْزِلَ اِلَيْهِ مِنْ رَبِّه وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ امَنَ بِاللّهِ وَمَلءِكَتِهوَكُتُبِه وَرُسُلِه لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ اَحَدٍ مِنْ رُسُلِه وَقَالُوا سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَصيرُ

(285) amener rasulü bi ma ünzile ileyhi mir rabbihi vel mü’minun küllün amene billahi ve melaiketihi ve kütübihi ve rusülih la nüferriku beyne ehadim mir rusülih ve kalu semi’na ve eta’na ğufraneke rabbena ve ileykel masiyr

resul iman etti kendisine Rabbinden indirilene mü’minlerde (iman etti) hepsi iman etti Allah’a o’nun meleklerine o’nun kitaplarına o’nun resulüne o’nun hiçbir resullerini ayırt etmeyiz dediler işittik ve itaat ettik ey Rabbimiz senden bağışlanmamızı dileriz dönüşümüzde ancak sanadır

1.	âmene	: îmân etti, inandı
2.	er resûlu	: resûl
3.	bi-mâ	: şeye
4.	unzile	: indirildi
5.	ileyhi	: ona
6.	min	: den
7.	Rabbi-hi	: onun Rabbi
8.	ve el mu’minûne	: ve mü’minler
9.	kullun	: hepsi
10.	âmene	: îmân etti, inandı
11.	bi allâhi	: Allah’a
12.	ve melâiketi-hi	: ve onun meleklerine
13.	ve kutubi-hi	: ve onun kitaplarına
14.	ve rusuli-hi	: ve onun resûllerine
15.	lâ nuferriku	: fark gözetmeyiz, ayırmayız
16.	beyne	: arasında
17.	ehadin	: biri
18.	min rusuli-hi	: onun resûllerinden
19.	ve kâlû	: ve dediler
20.	semi’nâ	: biz işittik
21.	ve ata’nâ	: ve biz itaat ettik
22.	gufrâne-ke	: senin mağfiret etmen
23.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
24.	ve ileyke	: ve sana
25.	el masîru	: masîr, varış, ulaşma, seyr-i sülûk

٢٨٦

لَا يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْسًا اِلَّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَااكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا اِنْ نَسينَا اَوْ اَخْطَاْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا اِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِه وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَناَ وَارْحَمْناَ اَنْتَ مَوْلينَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرينَ

(286) la yükellifüllahü nefsen illa vüs’aha leha ma kesebet ve aleyha mektesebet rabbena la tüahizna in nesina ev ahta’na rabbena ve la tahmil aleyna isran kema hameltehu alellezine min kablina rabbena ve la tühammilna ma la takate lena bih va’fü anna vağfir lena verhamna ente mevlane fensurna alel kavmil kafirin

Allah teklif etmez hiç kimseye gücünün yetmeyeceği bir şeyi (herkesin) kazandığı kendi lehine vebalde aleyhinedir ey Rabbimiz bizi muaheze etme unuttuk veya hata ettikse ey Rabbimiz bize ağır yük yükleme bizden öncekilere yüklediğin gibi ey Rabbimizin bize yükleme bize gücümüzün takat getiremeyeceği şeyleri de bizi affet bizi bağışla bize merhamet et sen bizim mevlamızsın bize karşı yardım et kafirler güruhuna

1.	lâ yukellifu	: mükellef kılmaz, sorumlu tutmaz
2.	allâhu	: Allah
3.	nefsen	: nefs, kişi, kimse
4.	illâ	: ancak, sadece, den başka
5.	vus’a-hâ	: onun gücü, kapasitesi
6.	lehâ	: onun
7.	mâ kesebet	: kazandığı şeyler
8.	ve aleyhâ	: ve (sorumluluğu) onun üzerinde
9.	mektesebet (mâ iktesebet)	: kazandığı neğatif şeyler
10.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
11.	lâ tuâhız-nâ	: bizi aheze etme, sorgulama
12.	in nesînâ	: eğer, şâyet unuttuysak
13.	ev	: veya
14.	ahta’nâ	: hata yaptık
15.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
16.	ve lâ tahmil	: ve yükleme
17.	aleynâ	: bizim üzerimize, bize
18.	ısran	: zorluk, güçlük
19.	kemâ	: gibi
20.	hamelte-hu	: onu yükledin
21.	alâ ellezîne	: o kimselere, onlara
22.	min kabli-nâ	: bizden önce
23.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
24.	ve lâ tuhammil-nâ	: ve bize yükleme
25.	mâ lâ tâkate lenâ	: bizim takat, güç yetiremeyeceğimiz şeyi
26.	bi-hi	: ona
27.	ve a’fu an-nâ	: ve (bizden günahlarımızı) affet
28.	ve igfir	: ve mağfiret et, günahlarımızı sevaba
29.	lenâ	: bizi, bize, bizim için
30.	ve irham-nâ	: ve bize rahmet et, rahîm esması ile
31.	ente	: sen
32.	mevlâ-nâ	: bizim mevlâmızsın
33.	fe	: artık
34.	ensur-nâ	: bize yardım et
35.	alâ el kavmi el kâfirîne	: kâfirler kavmine karşı

Nüzul SırasıCüzSayfaSure
89 349AL-İ İMRAN (3

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ

١

ا ل م

(1) elif lam mim

elif-lam–mim

٢

اَللّهُ لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ

(2) Allahü la ilahe illa hüvel hayyül kayyum

Allah’tan başka ilah yoktur (ilah) ancak o’dur. diri olan her şeyi ayakta tutandır.

1.	allâhu	: Allah
2.	lâ ilâhe	: ilâh yoktur
3.	(lâ )…..illâ	: …’den başka (yoktur)
4.	huve	: o
5.	el hayyu	: daima hayatta
6.	el kayyûmu	: ezelî ve ebedî olan, herşeyi yöneten (idare eden)

٣

نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَابَيْنَ يَدَيْهِ وَاَنْزَلَ التَّوْريةَ وَالْاِنْجيلَ

(3) nezzele aleykel kitabe bil hakki müsaddikal lima beyne yedeyhi ve enzelet tevrate vel incil

sana indirdi hak olan bu kitabı kendinden önceki (kitapları) tasdik eden indirmişti tevrat ve incil’i

1.	nezzele	: parça parça, kısım kısım indirdi
2.	aleyke	: sana
3.	el kitâbe	: kitap
4.	bi el hakkı	: hak ile
5.	musaddikan	: tastik eden
6.	li-mâ	: şeyi
7.	beyne	: arasında
8.	yedeyhi (beyne yedeyhi )	: onun elleri : (elleri arasında, ellerinde, önlerinde)
9.	ve enzele	: ve indirdi
10.	et tevrâte	: tevrat
11.	ve el incîle	: ve incil

٤

مِنْ قَبْلُ هُدًى لِلنَّاسِ وَاَنْزَلَ الْفُرْقَانَ اِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا بِايَاتِ اللّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَديدٌ وَاللّهُ عَزيزٌ ذُوانْتِقَامٍ

(4) min kablü hüdel lin nasi ve enzelel fürkan innellezine keferu bi ayatillahi lehüm azabün şedid vallahü azizün züntikam

daha önce de insanları hidayete erdirmek için hak ve batılı ayıran (hükümler) indirdi inkar edenler yok mu? Allah’ın ayetlerini onlar için şiddetli azap (vardır) Allah güçlüdür intikam sahibidir

1.	min kablu	: önceden, daha önce
2.	huden	: hidayete erdiren, hidayete vesile olan, hidayete erdirici olarak
3.	li en nâsi	: insanlar için
4.	ve enzele	: ve indirdi
5.	el furkâne	: furkan, hakkı batıldan ayıran, furkan (kur’ân’ın diğer ismi)
6.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar
7.	keferû	: inkâr ettiler, örttüler
8.	bi âyâti allâhi	: Allah’ın âyetlerini
9.	lehum	: onlar için
10.	azâbun şedîdun	: şiddetli azap
11.	ve allâhu	: ve Allah
12.	azîzun	: aziz, üstün
13.	zû intikâmin	: intikam sahibi

٥

اِنَّ اللّهَ لَا يَخْفى عَلَيْهِ شَىْءٌ فِى الْاَرْضِ وَلَا فِى السَّمَاءِ

(5) innellahe la yahfa aleyhi şey’üm fil erdi ve la fis sema’

muhakkak ki Allah’a hiçbir şey gizli kalmaz arz üzerinde ve semada

1.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
2.	lâ yahfâ	: gizli değildir
3.	aleyhi	: o’na
4.	şey’un	: bir şey, hiçbir şey
5.	fî el ardı	: yeryüzünde
6.	ve lâ fî es semâi	: ve semâda, gökte

٦

هُوَ الَّذى يُصَوِّرُكُمْ فِىالْاَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ لَااِلهَ اِلَّا هُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ

(6) hüvellezi yüsavviruküm fil erhami keyfe yeşa’ la ilahe illa hüvel azizül hakim

o ki suret verendir size rahimlerde dilediği gibi ondan başka hiçbir ilah yoktur galibi mutlak ve hikmet sahibidir

1.	huve ellezî	: o ki
2.	yusavviru-kum	: sizi tasvir eder, şekil verir, şekillendirir
3.	fî el erhâmi	: rahimlerde, rahimler içinde
4.	keyfe yeşâu	: nasıl dilerse
5.	lâ ilâhe (lâ)…. illâ	: ilâh yoktur : … ‘den başka (yoktur)
6.	huve	: o
7.	el azîzu	: üstün, galip
8.	el hakîmu	: hükmedici, hikmet sahibi

٧

هُوَ الَّذى اَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ ايَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ اُمُّ الْكِتَابِ وَاُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَاَمَّا الَّذينَ فى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَاْويلِه وَمَا يَعْلَمُ تَاْويلَهُ
اِلَّا اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ امَنَّا بِه كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّناَ وَمَا يَذَّكَّرُاِلَّا اُولُوا الْاَلْبَابِ

(7) hüvellezi enzele aleykel kitabe minhü ayatüm muhkematün hünne ümmül kitabi ve üharu müteşabihat fe emmellezine fi kulubihim zeyğun fe yettebiune ma teşabehe minhüb tiğael fitneti veb tiğae te’vilih ve ma ya’lemü te’vilehu illellah ver rasihune fil ilmi yekulune amenna bihi küllüm min indi rabbina ve ma yezzekkeru illa ülül elbab

indiren o’dur sana bu kitabı ondan bir kısım ayetler muhkemdir bunlar kitabın temelidir (diğer ayetlerin) bazıları da müteşabihtir işte kalplerinde eğrilik bulunanlar kuran’ın müteşabih (ayetlerinin) peşine düşerler fitne aramak ve teviline gitmek (için) onun tevilini kimse bilmez Allah’tan başka ilimde kökleşmiş olanlar (ise) biz ona inandık derler bütün (ayetler) Rabbimiz katındadır ancak düşünür bunları, akıl sahipleri

1.	huve ellezî	: o ki
2.	enzele	: indirdi
3.	aleyke	: sana
4.	el kitâbe	: kitap
5.	min-hu	: ondan
6.	âyâtun	: âyetler
7.	muhkemâtun	: muhkem, hüküm ihtiva eden, mânâsı açık olan, kesin hükmedilmiş olan
8.	hunne	: onlar
9.	ummu el kitâbi	: bütün semavî kitapları ihtiva eden ana kitap
10.	ve uharu	: ve diğerleri
11.	muteşâbihâtun	: tevile tâbî, yoruma açık
12.	fe emmâ ellezîne	: fakat onlar
13.	fî kulûbi-him	: onların kalplerinde vardır
14.	zeygun	: eğrilik, bâtıla meyil
15.	fe	: bu sebeble
16.	yettebiûne	: tâbî olurlar
17.	mâ teşâbehe	: muteşâbih olanlara, yorum gerektirenlere
18.	min-hu	: ondan
19.	ibtigâe	: amaç edindi, istedi
20.	el fitneti	: fitne
21.	ve ibtigâe	: ve amaç edindi, istedi
22.	te’vîli-hi	: onun tevilini, açıklamasını, yorumunu
23.	ve mâ ya’lemu	: ve bilmez
24.	te’vîle-hu	: onun tevilini, açıklamasını, yorumunu
25.	illâ allâhu	: Allah’tan başka
26.	ve er râsihûne	: rûsuh sahipleri
27.	fî el ilmi	: ilimde
28.	yekûlûne	: derler
29.	âmennâ bihi	: biz ona inandık, ona îmân ettik
30.	kullun	: hepsi
31.	min indi Rabbi-nâ	: Rabbimiz’in katından
32.	ve mâ yezzekkeru	: ve tezekkür edemezler anlamını çıkartamazlar
33.	illâ ulû el elbâbi	: ancak, sadece lübblerin, sırların sahipleri

٨

رَبَّنَا لَاتُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ اِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهَّابُ

(8) Rabbena la tüziğ kulubena ba’de iz hedeytena veheb lena mil ledünke rahmeh inneke entel vehhab

ey Rabbimiz kalplerimizi saptırma bize verdiğin hidayetten sonra ihsan eyle bize katında bir rahmet çünkü sen çok ihsan eden (bağışlayansın)

1.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
2.	lâ tuzig	: saptırma, kaydırma
3.	kulûbe-nâ	: kalplerimizi
4.	ba’de	: sonra
5.	iz hedeyte-nâ	: bizi hidayete erdirdiğin zaman
6.	veheb lenâ	: bize vehbi olarak ihsan et, bağışla
7.	min ledun-ke	: senin katından
8.	rahmeten	: rahmet
9.	inne-ke	: muhakkak ki sen
10.	ente	: sen
11.	el vehhâbu	: ihsan eden, bağışlayan, hak kazanmadan veren, karşılıksız veren

٩

رَبَّنَا اِنَّكَ جاَمِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَا رَيْبَ فيهِ اِنَّ اللّهَ لَا يُخْلِفُ الْميعَادَ

(9) Rabbena inneke camiun nasi li yevmil la raybe fih innellahe la yuhlifül miad

ey Rabbimiz muhakkak sen insanları toplayacaksın geleceğinden şüphe olmayan bir günde şüphesiz Allah vaadinden dönmez

1.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
2.	inne-ke	: muhakkak ki sen
3.	câmiu	: toplayan, toplayacak olan
4.	en nâsi	: insanlar
5.	li yevmin	: o günde
6.	lâ raybe	: şek, şüphe yok
7.	fîhî	: onun hakkında
8.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
9.	lâ yuhlifu	: değiştirmez, dönmez
10.	el mîâde	: vaad edilen, vaad edilen şey

Sayfa:50

١٠

اِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا لَنْ تُغْنِىَ عَنْهُمْ اَمْوَالُهُمْ وَلَا اَوْلَادُهُمْ مِنَ اللّهِ شَيًْا وَاُولءِكَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ

(10) innellezine keferu len tuğniye anhüm emvalühüm ve la evladühüm minellahi şey’a ve ülaike hüm vekudün nar

şüphesiz o küfreden kimselere ne malları ne de evlatları onlara fayda vermeyecektir Allah’tan (gelecek olan) şeylere (karşı) işte onlar cehennemin tutuşturucu çırasıdır

1.	inne	: muhakkak ki
2.	ellezîne keferû	: inkâr edenler, kâfirler
3.	len tugniye	: asla fayda etmez
4.	an-hum	: onlardan
5.	emvâlu-hum	: onların malları
6.	ve lâ	: ve değil, olmaz
7.	evlâdu-hum	: ve onların evlâtları
8.	min allâhi	: Allah’tan
9.	şey’en	: bir şey
10.	ve ûlâike	: ve işte onlar
11.	hum	: onlar
12.	vakûdu	: yakacak, yakıt
13.	en nâri	: ateş

١١

كَدَاْبِ الِ فِرْعَوْنَ وَالَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَّ بُوا بِايَاتِناَ فَاَخَذَهُمُ اللّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَاللّهُ شَديدُ الْعِقَابِ

(11) kede’bi ali fir’avne vellezine min kablihim kezzebu bi ayatina fe ehazehümüllahü bi zünubihim vallahü şedidül ikab

tıpkı firavun hanedanı gibi ve onlardan öncekilerin (durumu gibi) bizim ayetlerimizi yalanlamışlardı Allah’ta onları yakalayıvermişti günahları sebebiyle Allah’ın azabı şiddetlidir

1.	ke de’bi	: gibi, benzer, durumu gibi
2.	âli fir’avne	: firavun ailesi
3.	ve ellezîne	: ve onlar, ve o kimseler
4.	min kabli-him	: onlardan önce
5.	kezzebû	: tekzip ettiler, yalanladılar
6.	bi âyâti-nâ	: âyetlerimizi
7.	fe ehaze-hum allâhu	: bunun üzerine Allah onları yakaladı
8.	bi zunûbi-him	: günahları ile, günahları sebebiyle
9.	ve allâhu	: ve Allah
10.	şedîdu el ıkâbi	: ikâbın (azabın) şiddeti, ikâbı (azabı) şiddetli

١٢

قُلْ لِلَّذينَ كَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَتُحْشَرُونَ اِلى جَهَنَّمَ وَبِءْسَ الْمِهَادُ

(12) kul lillezine keferu setuğlebune ve tuhşerune ila cehennem ve bi’sel mihad

o küfredenlere de ki siz ilerde mağlup edilecek ve toplanarak cehenneme (konulacaksınız) ne kötü bir döşektir

1.	kul	: de, söyle
2.	li ellezîne keferû	: kâfir olanlara
3.	se tuglebûne	: yakında yenileceksiniz
4.	ve tuhşerûne	: ve toplanacaksınız
5.	ilâ cehenneme	: cehenneme (cehennemde)
6.	ve bi’se el mihâdu	: ve ne kötü döşek

١٣

قَدْ كَانَ لَكُمْ ايَةٌ فى فِءَتَيْنِ الْتَقَتاَ فِءَةٌ تُقَاتِلُ فى سَبيلِ اللّهِ وَاُخْرى كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَاْىَ الْعَيْنِ وَاللّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِه مَنْ يَشَاءُ اِنَّ فى ذلِكَ لَعِبْرَةً لِاُولِى الْاَبْصَارِ

(13) kad kane leküm ayetün fi fieteynil tekata fietün tükatilü fi sebilillahi ve uhra kafiratüy yeravnehüm misleyhim ra’yel ayn vallahü yüeyyidü bi nasrihi mey yeşa’ inne fi zalike le ibratel li ülil ebsar

muhakkak sizin için bir ayet (vardır) iki topluluğun karşılaşmasında bir fırka Allah’ın yolunda çarpışıyordu diğeri kâfirdi onları kendilerinden iki misli görüyorlardı göz baka baka Allah dilediğine yardımı ile teyit eder şüphesiz bunda ibret (vardır) basiret sahipleri

1.	kad kâne	: olmuştu
2.	lekum	: sizin için
3.	âyetun	: âyet, ibret
4.	fî fieteyni	: iki topluluk hakkında, toplulukta
5.	el tekatâ	: çarpıştı
6.	fietun	: bir topluluk
7.	tukâtilu	: savaşıyor
8.	fî sebîli allâhi	: Allah’ın yolunda (Allah yolunda)
9.	ve uhrâ	: ve diğeri
10.	kâfiratun	: kâfir, inkârcı
11.	yeravne-hum	: onları görüyor
12.	misley-him	: onların (kendilerinin) iki misli
13.	ra’ye el ayni	: gözleri ile görüyor
14.	ve allâhu	: ve Allah
15.	yûeyyidu	: destekler, kuvvetlendirir
16.	bi nasri-hî	: kendi yardımı ile
17.	men yeşâu	: dilediği kimse
18.	inne	: muhakkak ki
19.	fî zâlike	: bunda vardır
20.	le ibreten	: elbette, mutlaka ibret
21.	li ulî el ebsâri	: basiret sahipleri için

١٤

زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنينَ وَالْقَنَاطيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالْاَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذلِكَ مَتَاعُ الْحَيوةِ الدُّنْياَ وَاللّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَابِ

(14) züyyine lin nasi hubbüş şehevati minen nisai vel benine vel kanatiyril mükantarati minez zehebi vel fiddati vel haylil müsevvemeti vel en’ami vel hars zalike metaul hayatid dünya vallahü indehu husnül meab

insanlara süslü gösterildi şehvet arzusu kadınlara ve oğullara karşı istifleri yüklerle yığılmış altın ve gümüş seçilip nişanlanmış atlar davarlar ve ekinler bunlar geçici menfaatidir dünya hayatının Allah’ın yanındadır akıbet güzelliği

1.	zuyyine	: süslü gösterildi
2.	li en nâsi	: insanlara
3.	hubbu	: sevgi, muhabbet
4.	eş şehevâti	: şehvetler, nefsin aşırı düşkünlükleri
5.	min en nisâi	: kadınlardan, kadınlara
6.	ve el benîne	: ve oğullara
7.	ve el kanâtîri	: ve kantarlarca, kantar kantar
8.	el mukantarati	: biriktirilmiş
9.	min ez zehebi	: altından, altın
10.	ve el fıddati	: ve gümüş
11.	ve el hayli	: ve atlar
12.	el musevvemeti	: salma atlar
13.	ve el en’âmi	: ve hayvanlar, davarlar
14.	ve el harsi	: ve ekinler
15.	zâlike	: bunlar
16.	metâu	: meta, fayda, menfaat
17.	el hayâti	: hayat
18.	ed dunyâ	: dünya
19.	ve allâhu	: ve Allah
20.	inde-hu	: o’nun yanında (o’nun katında)
21.	husnu	: güzel, en güzel
22.	el meâbi	: sığınılacak yer, sığınak

١٥

قُلْ اَؤُنَبِّءُكُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذلِكُمْ لِلَّذينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرى مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِدينَ فيهَا وَاَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللّهِ وَاللّهُ بَصيرٌ بِالْعِبَادِ

(15) kul e ünebbiüküm bi hayrim min zaliküm lillezinettekav inde rabbihim cennatün tecri min tahtihel enharu halidine fiha ve ezvacüm mütahheratüv ve ridvanüm minellah vallahü basiyrum bil ibad

de ki size haber vereyim mi? bundan daha hayırlısını muttakiler için Rableri katında altlarından nehirler akan cennetler (vardır) orada ebedi olarak kalacaklardır (orada) temiz pak zevcelerle Allah’tan bir rıza vardır Allah kullarını hakkı ile görücüdür

1.	kul	: de, söyle
2.	e unebbiu-kum	: size haber vereyim mi
3.	bi hayrın	: hayırlısı
4.	min zâlikum	: bundan
5.	li ellezîne	: için, o kimseler (onlar için)
6.	ittekav	: takva sahibi oldu
7.	inde Rabbi-him	: Rab’lerinin katında
8.	cennâtun	: cennetler
9.	tecrî	: akar
10.	min tahtı-hâ	: onun altından
11.	el enhâru	: nehirler
12.	hâlidîne fî-hâ	: orada, içinde devamlı kalacak olanlar
13.	ve ezvâcun	: ve eşler
14.	mutahharatun	: temiz, tertemiz
15.	ve rıdvânun	: ve rıza, razı olma
16.	min allâhi	: Allah’tan
17.	ve allâhu	: ve Allah
18.	basîrun	: en iyi gören
19.	bi el ıbâdi	: kullarını

Sayfa:51

١٦

اَلَّذينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اِنَّنَا امَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

(16) ellezine yekulune rabbena innena amenna fağfir lena zünubena vekina azaben nar

o kimseler ki derler ey Rabbimiz biz gerçekten inandık bizim günahlarımızı bağışla bizi cehennem azabından koru

1.	ellezîne	: onlar
2.	yekûlûne	: derler
3.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
4.	inne-nâ	: muhakkak ki biz
5.	âmennâ	: biz âmenû olduk
6.	fagfir lenâ	: artık bizi mağfiret et
7.	zunûbe-nâ	: günahlarımızı
8.	vekı-nâ	: bizi koru
9.	azâbe en nâri	: ateşin azabı

١٧

اَلصَّابِرينَ وَالصَّادِقينَ وَالْقَانِتينَ وَالْمُنْفِقينَ وَالْمُسْتَغْفِرينَ بِالْاَسْحَارِ

(17) essabirine ves sadikiyne vel kanitine vel münfikiyne vel müstağfirine bil eshar

sabredenleri sadakat gösterenleri boyun eğip itaat edenleri infak edenleri ve seher zamanı istiğfar edenlerin hepsini

1.	es sâbirîne	: sabredenler
2.	ve es sâdıkîne	: ve sadıklar (Allah ile olan ahdlerine sadık olanlar)
3.	ve el kânitîne	: ve kânitin olanlar (Allah’ın huzurunda saygı ile duranlar)
4.	ve el munfikîne	: ve infak edenler, Allah için verenler
5.	ve el mustagfirîne	: ve mağfiret dileyenler (günahlarının sevaba çevrilmesini dileyenler)
6.	bi el eshâri	: seher vakitlerinde

١٨

شَهِدَ اللّهُ اَنَّهُ لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ وَالْمَلءِكَةُ وَاُولُوا لْعِلْمِ قَاءِمًا بِالْقِسْطِ لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ

(18) şehidellahü ennehu la ilahe illa hüve vel melaiketü ve ülül ilmi kaimem bil kist la ilahe illa hüvel azizül hakim

Allah şahittir kendinden başka ilah olmadığına melekler de ilim sahibi olanlar da hak ve adalet üzerinde duranlarda (şahittirler) ondan başka ilah yoktur güçlü ve hikmet sahibidir

1.	şehide allâhu	: Allah şahitlik etti, şehâdet etti
2.	enne-hû	: muhakkak ki o
3.	lâ ilâhe	: ilâh yoktur
4.	illâ huve	: o’ndan başka
5.	ve el melâiketu	: ve melekler
6.	ve ulû el ilmi	: ve ilim sahipleri, kendilerine Allah tarafından ilim verilenler
7.	kâimen bi el kıstı	: adalet ile yerine getirdi
8.	lâ ilâhe	: ilâh yoktur
9.	illâ huve	: o’ndan başka
10.	el azîzu	: aziz
11.	el hakîmu	: hakim, hüküm sahibi

١٩

اِنَّ الدّينَ عِنْدَ اللّهِ الْاِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذينَ اُوتُوا الْكِتَابَ اِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَنْ يَكْفُرْ بِايَاتِ اللّهِ فَاِنَّ اللّهَ سَريعُ الْحِسَابِ

(19) inneddine indellahil islam ve mahtelefel lezine utül kitabe illa mim ba’di ma cae hümül ilmü bağyem beynehüm ve mey yekfür bi ayatillahi fe innellahe seriul hisab

hiç şüphe yok ki Allah katında din islamdır ihtilafa düşmedirler kendilerine kitap verilenler ancak geldikten sonra kendilerine ilim araların da ihtirastan dolayı (ihtilafa düştüler) her kim küfrederse Allah’ın ayetlerine muhakkak ki Allah çabuk hesap görendir

1.	inne ed dîne	: muhakkak ki dîn
2.	inde âllâhi	: Allah’ın indinde, katında
3.	el islâmu	: islâm
4.	ve ma ihtelefe	: ve ihtilâfa düştükleri şey
5.	ellezîne	: onlar
6.	ûtû el kitâbe	: kitap verilenler
7.	illâ min ba’di	: ancak, …dan, sonra
8.	mâ câe-hum	: onlara gelen şey
9.	el ılmu	: ilim, bilgi
10.	bagyen	: hased, fesad
11.	beyne-hum	: kendi aralarında
12.	ve men	: ve kimse, kim
13.	yekfur	: örter, inkâr eder, küfre düşer
14.	bi âyâti allâhi	: Allah’ın âyetlerini
15.	fe inne allâhe	: o zaman, muhakkak ki Allah
16.	serîu el hısâbı	: hesabı seri (çabuk) gören

٢٠

فَاِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ اَسْلَمْتُ وَجْهِىَ لِلّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُلْ لِلَّذينَ اُوتُوا الْكِتَابَ وَالْاُمِّيّنَ ءَاَسْلَمْتُمْ فَاِنْ اَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللّهُ بَصيرٌ بِالْعِبَادِ

(20) fe in haccuke fe kul eslemtü vechiye lillahi ve menittebean ve kul lillezine utül kitabe vel ümmiyyine e eslemtüm fe in eslemu fe kadihtedev ve in tevellev fe innema aleykel belağ vallahü besiyrum bil ibad

eğer seninle mücadele ederlerse de ki teslim ettim vechimi Allah’a ben ve bana tâbi olanlarla beraber kendilerine kitap verilenlerle kitap bilgisi olmayanlara “siz islamı kabul ettiniz mi” eğer islam’ı kabul ederlerse hidayete ermişlerdir eğer yüz çevirirlerse ancak sana düşen açık tebliğdir Allah kullarını hakkı ile görendir

1.	fe in hâccû-ke	: bundan sonra eğer seninle tartışırlarsa
2.	fe kul	: o zaman de, söyle
3.	eslemtu	: ben teslim ettim
4.	vechiye	: vechimi, fizik vücudumu
5.	li allâhi	: Allah’a
6.	ve men ittebea-ni	: ve, bana tâbî olan kimseler
7.	ve kul	: ve de, söyle
8.	li ellezîne	: onlara, o kimselere
9.	ûtû el kitâbe	: kitap verilenler
10.	ve el ummiyyîne	: ve ümmiler, kitap verilmeyenler
11.	e eslemtum	: siz teslim oldunuz mu
12.	fe in eslemû	: o zaman eğer teslim etilerse
13.	fe kad ihtedev	: o taktirde hidayete ermişler
14.	ve in tevellev	: ve eğer yüz çevirirlerse
15.	fe	: o zaman
16.	innemâ	: sadece
17.	aleyke	: sana düşen
18.	el belâgu	: tebliğ, bildirme
19.	ve allâhu	: ve Allah
20.	basîrun	: en iyi gören
21.	bi el ibâdi	: kullarını

٢١

اِنَّ الَّذينَ يَكْفُرُونَ بِايَاتِ اللّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيّنَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذينَ يَاْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَليمٍ

(21) innellezine yekfürune bi ayatillahi ve yaktülunen nebiyyine bi ğayri hakkiv ve yaktülunellezine ye’mürune bil kisti minen nasi fe beşşirhüm bi azabin elim

gerçekten o kimseler öldürürler Allah’ın ayetlerini inkar ederler haksızlıkla nebilerihükmedenleri öldürürler insanlar içinde insaf ve adalete işte onları müjdele elim bir azap ile

1.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar
2.	yekfurûne	: inkâr ediyorlar
3.	bi âyâti allâhi	: Allah’ın âyetlerini
4.	ve yaktulûne	: öldürüyorlar
5.	en nebiyyîne	: ve peygamberlerini
6.	bi gayri hakkın	: haksız yere
7.	ve yaktulûne	: ve öldürüyorlar
8.	ellezîne	: onlar
9.	ye’murûne	: emrediyorlar
10.	bi el kıstı	: adalet ile
11.	min en nâsi	: insanlardan
12.	fe beşşir-hum	: artık onları müjdele
13.	bi azâbin elîmin	: elim azap ile

٢٢

اُولءِكَ الَّذينَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فِى الدُّنْيَا وَالْاخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرينَ

(22) ülaikellezine habitat a’malühüm fid dünya vel ahirah ve ma lehüm min nasirin

İşte onların amellerini hep boşa gitmiştir dünya da ve âhirette onların hiç yardımcıları yoktur

1.	ulâike	: işte onlar
2.	ellezîne	: onlar
3.	habitat	: heba oldu, boşa gitti
4.	a’mâlu-hum	: onların amelleri
5.	fî ed dunyâ	: dünyada
6.	ve el âhirati	: ve ahiret
7.	ve mâ lehum	: ve onlar için yoktur
8.	min nâsırîne	: (yardımcılardan) bir yardımcı

Sayfa:52

٢٣

اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذينَ اُوتُوا نَصيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ اِلى كِتَابِ اللّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلّى فَريقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ

(23) e lem tera ilellezine utu nasiybem minel kitabi yüd’avne ila kitabillahi li yahküme beynehüm sümme yetevella ferikum minhüm ve hüm mu’ridun

görmez misin kendilerine kitaptan nasip verilenleri davet olunuyorlar Allah’ın kitabına aralarında hakem olması için sonra yüz çeviriyor onlardan bir fırka ve onlar dönektiler

1.	e lem tera	: görmedin mi
2.	ilâ ellezîne	: onlar
3.	ûtû nasîben	: nasip verildi
4.	min el kitâbi	: kitaptan
5.	yud’avne	: davet edilirler, çağrılırlar
6.	ilâ kitâbi allâhi	: Allah’ın kitabına
7.	li yahkume	: hüküm vermek için, hükmetmek için
8.	beyne-hum	: kendi aralarında
9.	summe	: sonra
10.	yetevellâ	: yüz çevirirler, dönerler
11.	ferîkun	: bir fırka, bir grup, topluluk
12.	min-hum	: onlardan
13.	ve hum	: ve onlar
14.	mu’ridûne	: yüz çevirenler, dönenler

٢٤

ذلِكَ بِاَنَّهُمْ قَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ اِلَّا اَيَّامًا مَعْدُودَاتٍ وَغَرَّهُمْ فى دينِهِمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ

(24) zalike bi ennehüm kalu len temessenen naru illa eyyamem ma’dudat ve ğarrahüm fi dinihim ma kanu yefterun

bunun sebebi dediler ki bize asla ateş dokunmaz ancak sayılı günler adedince onlar dinlerinde aldandı uydura geldikleri (yalanlarından) dolayı

1.	zâlike	: bu
2.	bi enne-hum	: sebebiyle
3.	kâlû	: dediler
4.	len	: asla
5.	temesse-nâ	: bize dokunmaz
6.	en nâru	: ateş
7.	illâ	: …’den başka
8.	eyyâmen ma’dûdâtin	: sayılı günler
9.	ve garra-hum	: ve onları, kendilerini aldattı
10.	fî dîni-him	: dînleri hakkında
11.	mâ kânû yefterûne	: iftira etmiş oldukları şeyler

٢٥

فَكَيْفَ اِذَا جَمَعْنَاهُمْ لِيَوْمٍ لَا رَيْبَ فيهِ وَوُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

(25) fe keyfe iza cema’nahüm li yevmil la raybe fihi ve vüffiyet küllü nefsim ma kesebet ve hüm la yüzlemun

nasıl olacak (halleri) onları topladığımız zaman geleceğinden şüphe olmayan kıyamet günü tamamı ödenecek bütün nefislere kazandıklarının onlara zulüm edilmeyecek

1.	fe	: o zaman, artık, o halde
2.	keyfe	: nasıl, halleri nasıl olacak
3.	izâ cema’nâ-hum	: onları topladığımız zaman
4.	li yevmin	: o gün için
5.	lâ raybe fî-hi	: onun hakkında şüphe yoktur, olmaz
6.	ve vuffiyet	: ve ödenir, karşılığı verildi
7.	kullu nefsin	: her nefs, herkes
8.	mâ kesebet	: kazandığı şey
9.	ve hum	: ve onlara
10.	lâ yuzlemûne	: zulm olunmazlar, haksızlığa uğramazlar

٢٦

قُلِ اللّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِى الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ اِنَّكَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ

(26) kulil lahümme malikel mülki tü’til mülke men teşaü ve tenziul mülke mimmen teşa’ ve tüizzü men teşaü ve tüzillü men teşa’ bi yedikel hayr inneke ala külli şey’in kadir

de ki ey mülkün sahibi Allah’ım mülkü verirsin istediğin kimseye mülkü çekip alırsın dilediğin kimseden de dilediğini aziz edersin dilediğini zelil kılarsın hayır senin elindedir muhakkak sen her şeye kadirsin

1.	kul	: de, söyle
2.	allâhumme	: Allah’ım
3.	mâlike el mulki	: mülkün maliki, sahibi
4.	tû’ti el mulke	: mülkü verirsin
5.	men teşâu	: dilediğin kimseye
6.	ve tenziu el mulke	: ve mülkü (geri) alırsın
7.	mimmen (min men) teşâu	: dilediğin kimseden
8.	ve tuizzu	: ve aziz kılarsın
9.	men teşâu	: dilediğin kimseyi
10.	ve tuzillu	: ve zelil edersin
11.	men teşâu	: dilediğin kimseyi
12.	bi yedike el hayru	: hayır senin elinde
13.	inne-ke	: muhakkak ki sen
14.	alâ kulli şey’in	: her şeye
15.	kadîrun	: kaadir, kudret sahibi

٢٧

تُولِجُ الَّيْلَ فِى النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِى الَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ

(27) tulicül leyle fin nehari ve tulicün nehara fil leyl ve tuhricül hayye minel meyyiti ve tuhricül meyyite minel hayy ve terzüku men teşaü bi ğayri hisab

geceyi gündüze katarsın gündüzü de geceye katarsın ölüden diriyi çıkarırsın diriden de ölüyü çıkarırsın dilediğini de rızıklandırırsın hesapsız

1.	tûlicu el leyle	: geceyi sokarsın
2.	fî en nehâri	: gündüzün içine
3.	ve tûlicu en nehâra	: ve gündüzü sokarsın
4.	fî el leyli	: gecenin içine
5.	ve tuhricu el hayya	: ve canlıyı çıkarırsın
6.	min el meyyiti	: ölüden
7.	ve tuhricu el meyyite	: ve ölüyü çıkarırsın
8.	min el hayyi	: canlıdan
9.	ve terzuku	: ve rızıklandırırsın
10.	men teşâu	: dilediğin kimseyi
11.	bi gayri hısâbin	: hesapsız

٢٨

لَايَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرينَ اَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللّهِ فى شَىْءٍ اِلَّا اَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقيةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللّهُ نَفْسَهُ وَاِلَى اللّهِ الْمَصيرُ

(28) la yettehizil mü’minunel kafirine evliyae min dunil mü’minin ve mey yef’al zalike fe leyse minallahi fi şey’in illa en tetteku minhüm tükah ve yühazziru kümüllahü nefseh ve ilellahil masiyr

edinmesinler mü’minler kâfirleri dostlar mü’minleri bırakarak bunu her kim yaparsa (yaptığından dolayı) Allah’tan hiçbir şey yoktur ancak koruma yapması hariç onlardan sakındığından dolayı sakındırıyor Allah sizi kendi zatından dönüşünüz de Allah’adır

1.	lâ yettehiz	: edinmesin
2.	el mu’minûne	: mü’minler
3.	el kâfirîne	: kâfirleri
4.	evliyâe	: dostlar
5.	min dûni el mu’minîne	: mü’minlerden başkasını
6.	ve men yef’al	: ve kim yaparsa
7.	zâlike	: bunu
8.	fe leyse	: o zaman değildir
9.	min allâhi	: Allah’tan
10.	fî şey’in	: bir şeyde
11.	illâ en tettekû	: sakınmak için olması hariç
12.	min-hum tukâten	: onlardan korunmak
13.	ve yuhazziru-kumu allâhu	: ve Allah sizi sakındırır
14.	nefse-hu	: onun kendisi
15.	ve ilâ allâhi el masîru	: ve dönüş Allah’adır

٢٩

قُلْ اِنْ تُخْفُوا مَا فى صُدُورِكُمْ اَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللّهُ وَيَعْلَمُ مَا فِى السَّموَاتِ وَمَا فِى الْاَرْضِ وَاللّهُ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ

(29) kul in tuhfu ma fi suduriküm ev tübduhü ya’lemhüllah ve ya’lemü ma fis semavati ve ma fil ard vallahü ala külli şey’in kadir

de ki eğer göğüslerinizdekini gizleseniz veya açığa çıkarsanız Allah onu bilir ne varsa hepsini bilir semalarda ve arzın içinde Allah her şeye kadirdir

1.	kul	: de, söyle
2.	in tuhfû	: eğer gizleseniz
3.	mâ fî sudûri-kum	: sinelerinizde olan
4.	ev tubdû-hu	: veya onu açıklarsınız
5.	ya’lem-hu allâhu	: Allah onu bilir
6.	ve ya’lemu	: ve bilir
7.	mâ fî es semâvâti	: göklerde olan şeyleri
8.	ve mâ fî el ardı	: ve yerde olan şeyleri
9.	ve allâhu	: ve Allah
10.	alâ kulli şey’in	: her şeye
11.	kadîrun	: kaadir

Sayfa:53

٣٠

يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ اَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُ اَمَدًا بَعيدًا وَيُحَذِّرُكُمُ اللّهُ نَفْسَهُ وَاللّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبَادِ

(30) yevme tecidü küllü nefsim ma amilet min hayrim muhdarav ve ma amilet min su’ teveddü lev enne beyneha ve beynehu emedem beiyda ve yühazzirukümüllahü nefseh vallahü raufüm bil ibad

o gün her nefis bulacak hayırdan ne yaptıysa (onu) hazır kötülükten ne yaptıysa (onuda) isteyecek ki onlarla kendi arasında uzak bir mesafe bulunmuş olsun Allah sizi sakındırır kendi zatından Allah kullarına şefkatlidir

1.	yevme tecidu	: o gün, bulur
2.	kullu nefsin	: her nefs, herkes
3.	mâ amilet	: ne yaptı ise, yaptığı şeyler,
4.	min hayrin	: hayırdan
5.	muhdaran	: hazırlanmış, hazır olarak
6.	ve mâ amilet	: ve ne yaptı ise, yaptığı şeyler,
7.	min sûin	: kötülükten
8.	teveddu	: temenni eder, dua eder, ister
9.	lev enne	: keşke … olsa, … olmasını
10.	beyne-hâ	: onun (kendisi ile) arasında
11.	ve beyne-hû	: ve onun (günahları ile) arasında
12.	emeden baîden	: uzak bir mesafe
13.	ve yuhazziru-kum(u) allâhu	: ve Allah sizi sakındırır
14.	nefse-hu	: nefsinden, kendisinden
15.	ve allâhu raûfun	: ve Allah raûf’tur, şefkatlidir, merhametlidir
16.	bi el ibâdi	: kullarına

٣١

قُلْ اِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونى يُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ

(31) kul in küntüm tühibbünellahe fettebiuni yuhbibkümüllahü ve yağfir leküm zünubeküm vallahü ğafurur rahiym

de ki eğer siz Allah’ı severseniz hemen bana tâbi olun ki Allah’ta sizi sevsin sizin günahlarınızı bağışlasın Allah bağışlayan, merhametlidir

1.	kul	: de, söyle
2.	in kuntum	: eğer, siz … iseniz
3.	tuhibbûne allâhe	: Allah’ı seviyorsunuz
4.	fe ittebiû-nî	: o taktirde bana tâbî olun
5.	yuhbib-kum(u) allâhu	: Allah sizi sever
6.	ve yagfir lekum	: ve size mağfiret eder
7.	zunûbe-kum	: sizin günahlarınız
8.	ve allâhu gafûrun	: ve Allah mağfiret eden, günahları sevaba çeviren
9.	rahîmun	: rahim esması ile tecelli eden rahmet nuru gönderen

٣٢

قُلْ اَطيعُوا اللّهَ وَالرَّسُولَ فَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّ اللّهَ لَا يُحِبُّ الْكَافِرينَ

(32) kul etiy’u llahe ver rasul fe in tevellev fe innellahe le yühibbül kafirin

de ki itaat edin Allah’a ve resulüne eğer yüz çevirirseniz muhakkak Allah kâfirleri sevmez

1.	kul	: de, söyle
2.	etîû allâhe	: Allah’a itaat edin
3.	ve er resûle	: ve resûle, elçiye
4.	fe in tevellev	: bundan sonra , eğer, dönerlerse
5.	fe inne allâhe	: muhakkak ki Allah
6.	lâ yuhibbu el kâfirîne	: kâfirleri sevmez

٣٣

اِنَّ اللّهَ اصْطَفى ادَمَ وَنُوحًا وَالَ اِبْرهيمَ وَالَ عِمْرنَ عَلَى الْعَالَمينَ

(33) innellahestafa ademe ve nuhav ve ale ibrahime ve ale imrane alel alemin

gerçekten Allah seçkin kıldı adem’i nuh’u al-i ibrahim’i ve al-i imran’ı bu alemler üzerinde

1.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
2.	istafâ	: seçti
3.	âdeme ve nûhan	: hazreti âdem ve hazreti nuh
4.	ve âle ibrâhîme	: ve hz. ibrâhîm’in ailesini
5.	ve âle imrâne	: ve imrân ailesini
6.	alâ el âlemîne	: âlemlerin üstüne

٣٤

ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَاللّهُ سَميعٌ عَليمٌ

(34) zürriyyetem ba’duha mim ba’d vallahü semiun alim

(peygamberlerin) zürriyetleri bazısı bazısından (devam eder) Allah işitir bilir

1.	zurriyyeten	: zurriyyet olarak, nesil olarak
2.	ba’du-hâ	: onun bazıları
3.	min ba’din (ba’du-hâ min ba’din)	: bazılarından : (birbirinden)
4.	ve allâhu semîun	: ve Allah en iyi işiten
5.	alîmun	: en iyi işiten bilen

٣٥

اِذْ قَالَتِ امْرَاَتُ عِمْرنَ رَبِّ اِنّى نَذَرْتُ لَكَ مَا فى بَطْنى مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنّى اِنَّكَ اَنْتَ السَّميعُ الْعَليمُ

(35) iz kaletimraetü imrane rabbi inni nezertü leke ma fi batni muharranan fe tekabbel minni inneke entes semiul alim

o zaman imran’ın karısı dedi ey Rabbim ben sana nezir ettim karnımda bulunanı (sana) tahsis ettim bunu benden kabul et şüphesiz sen işiten, bilensin

1.	iz kâlet	: demişti
2.	imraetu ımrâne	: imrân’ın kadını
3.	Rabbi	: Rabbim
4.	in-nî	: muhakkak ki ben
5.	nezertu leke	: senin için adadım
6.	mâ fî batnî	: karnımda olanı
7.	muharraran	: hür olarak
8.	fe tekabbel min-nî	: artık benden kabul et
9.	inne-ke	: muhakkak ki sen
10.	ente es semîu el alîmu	: sen en iyi işiten, en iyi bilensin

٣٦

فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ اِنّى وَضَعْتُهَا اُنْثى وَاللّهُ اَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالْاُنْثى وَاِنّى سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَاِنّى اُعيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجيمِ

(36) fe lemma vedaatha kalet rabbi inni veda’tüha ünsa vallahü a’lemü bi ma vedaat ve leysez zekeru kel ünsa ve inni semmeytüha meryeme ve inni üiyzüha bike ve zürriyyeteha mineş şeytanir racim

vaktaki onu doğurdu de ki ey Rabbim onu ben kız (olarak) doğurdum halbuki Allah daha iyi biliyordu ne doğurduğunu erkek kız gibi değildir şüphesiz onun ismini meryem koydu işte ben onu sana ısmarlıyorum ve onun zürriyetini de kovulmuş şeytanın şerrinden

1.	fe lemmâ	: fakat …. olunca
2.	vadaat-hâ	: onu doğurdu
3.	kâlet Rabbi	: Rabbim dedi
4.	in-nî	: muhakkak ki ben, gerçekten ben
5.	vada’tu-hâ unsâ	: ben onu kız doğurdum
6.	ve allâhu a’lemu	: ve Allah bildi, biliyordu
7.	bi mâ vadaat	: neyi doğurduğunu
8.	ve leyse ez zekeru	: ve erkek …. değildir
9.	ke el unsâ	: kız gibi
10.	ve in-nî	: ve muhakkak ki ben
11.	semmeytu-hâ	: onu isimlendirdim, adını koydum
12.	meryeme	: meryem
13.	ve in-nî	: ve muhakkak ki ben
14.	uîzu-hâ bi-ke	: onu sana sığındırırım, emanet ederim
15.	ve zurriyyete-hâ	: ve onun zurriyetini, neslini
16.	min eş şeytâni er racîmi	: kovulmuş şeytandan

٣٧

فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَاَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقاً قَالَ يَا مَرْيَمُ اَنّى لَكِ هذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللّهِ اِنَّ اللّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ

(37) fe tekabbeleha rabbüha bi kabulin haseniv ve embeteha nebaten hasenev ve keffeleha zekeriyya küllema dehale aleyha zekeriyyel mihrabe vecede indeha rizka kale ya meryemü enna leki haza kalet hüve min indillah innellahe yerzüku mey yeşaü bi ğayri hisab

bunun üzerine Rabbi onu kabul buyurdu güzel bir kabul ile onu güzel bir yetiştirme ile yetiştirdi onu himayesine verdi zekeriya’nın ne zaman girse zekeriya mihraba onun yanında rızık bulurdu dedi “ya meryem” bu sana nereden geliyor dedi o Allah tarafından (geliyor) şüphesiz Allah dilediğini hesapsız rızıklandırır

1.	fe tekabbele-hâ	: böylece onu kabul etti (buyurdu)
2.	Rabbu-hâ	: onun Rabbi
3.	bi kabûlin hasenin	: güzel bir kabul ile
4.	ve enbete-hâ	: ve onu yetiştirdi
5.	nebâten hasenen	: güzel bir şekilde (yetiştirme ile)
6.	ve keffele-hâ	: ve ona kefil kıldı, bakmakla mükellef kıldı
7.	zekeriyyâ	: zekeriyya (a.s)
8.	kullemâ dehale	: her girişinde
9.	aleyhâ	: onun yanına
10.	zekeriyyâ	: zekeriyya (a.s)
11.	el mihrâbe	: mihRab, ibadet ettiği yer
12.	vecede inde-hâ	: onun yanında buldu
13.	rızkan	: rızık
14.	kâle yâ meryemu	: ey meryem dedi
15.	ennâ leki hâzâ	: bu sana nasıl, nereden
16.	kâlet huve	: o … dedi
17.	min indillâhi	: Allah’ın katından
18.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
19.	yerzuku	: rızıklandırır
20.	men yeşâu	: dilediği kimseyi
21.	bi gayri hısâbın	: hesapsız

Sayfa:54

٣٨

هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لى مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً اِنَّكَ سَميعُ الدُّعَاءِ

(38) hünalike dea zekeriyya rabbeh kale rabbi heb li mil ledünke zürriyyeten tayyibeh inneke semiud düa’

orada dua etti zekkeriya Rabbine dedi ki Rabbim bana senin katından ihsan eyle tertemiz bir zürriyet şüphesiz sen duayı işitirsin

1.	hunâlike	: orada, işte orada
2.	deâ zekeriyyâ	: zekeriyya (a.s) dua etti
3.	Rabbe-hu	: Rabbine
4.	kâle Rabbi	: Rabbim dedi
5.	heb-lî	: bana bağışla
6.	min ledun-ke	: senin katından
7.	zurriyyeten	: zurriyyet, nesil
8.	tayyibeten	: temiz, tertemiz
9.	inne-ke	: muhakkak ki sen
10.	semîu ed duâi	: duayı işitensin

٣٩

فَنَادَتْهُ الْمَلءِكَةُ وَهُوَ قَاءِمٌ يُصَلّى فِى لْمِحْرَابِ اَنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيى مُصَدِّقًا بِكَلِمَةٍ مِنَ اللّهِ وَسَيِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِيًّا مِنَ الصَّالِحينَ

(39) fe nadethül melaiketü ve hüve kaimüy yüsalli fil mihrabi ennellahe yübeşşiruke bi yahya müsaddikam bi kelimetim minellahi ve seyyidev ve hasurav ve nebiyyem mines salihiyn

melekler ona nida ettiler o namaza durduğu (sırada) mihrapta Allah seni yahya ile müjdeliyor tasdik edecek Allah’tan gelen kelimeyi (o hem) bir seyit (hem) nefsine hakim salihlerden bir nebi (olacak)

1.	fe nâdet-hu el melâiketu	: bunun üzerine, melekler ona nida etti
2.	ve huve	: ve o
3.	kâimun yusallî	: ayakta namaz kılıyor
4.	fî el mihrâbi	: mihrapta
5.	enne allâhe	: Allah, … olduğunu
6.	yubeşşiru-ke bi yahyâ	: seni yahya ile müjdeliyor
7.	musaddikan	: tastik edici olan, tastik edici olarak
8.	bi kelimetin min allâhi	: bir kelime ile, Allah’tan
9.	ve seyyiden	: ve seyyid, peygamber soyundan gelen
10.	ve hasûran	: ve son derece nefsine hakim
11.	ve nebiyyen	: ve peygamber
12.	min es sâlihîne	: salihlerden

٤٠

قَالَ رَبِّ اَنّى يَكُونُ لى غُلَامٌ وَقَدْ بَلَغَنِىَ الْكِبَرُ وَامْرَاَتى عَاقِرٌ قَالَ كَذلِكَ اللّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ

(40) kale Rabbi enna yekunü li ğulamüv ve kad beleğaniyel kiberu vemraeti akir kale kezalike llahü yef’alü ma yeşa’

dedi ey Rabbim benim nasıl bir oğlum olabilir? kendime ihtiyarlık ulaştı zevcem de kısırdır buyurdu durum böyledir Allah dilediğini yapar

1.	kâle Rabbi	: Rabbim dedi,
2.	ennâ yekûnu lî	: benim nasıl olur,
3.	gulâmun	: erkek çocuk, oğul
4.	ve kad beleganiye	: ve bana erişmiştir
5.	el kiberu	: ihtiyarlık
6.	ve imraetî âkirun	: ve benim kadınım kısırdır.
7.	kâle kezâlike	: işte böyle dedi
8.	allâhu yef’alu mâ yeşâu	: Allah dilediğini yapar

٤١

قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لى ايَةً قَالَ ايَتُكَ اَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلثَةَ اَيَّامٍ اِلَّا رَمْزًا وَاذْكُرْ رَبَّكَ كَثيرًا وَسَبِّحْ بِالْعَشِىِّ وَالْاِبْكَارِ

(41) kale Rabbic’ al li ayeh kale ayetüke ella tükellimen nase selasete eyyamin illa ramza vezkür Rabbeke kesirav ve sebbih bil aşiyyi vel ibkar

dedi Rabbim bana bir alamet yap dedi sana bir alamet konuşmamandır ve bir işaretten başka insanlarla üç gün Rabbini çok zikir et akşam ve sabah tesbih eyle

1.	kâle	: dedi
2.	Rabbi ic’al lî	: Rabbim benim için kıl,ver
3.	âyeten	: bir delil, alâmet, işaret
4.	kâle	: dedi
5.	âyetu-ke	: senin delilin, alâmetin, işaretin
6.	ellâ tukellime en nâse	: insanlarla konuşmaman
7.	selâsete eyyâmin	: üç gün(ler)
8.	illâ remzan	: rumuzdan (işaretten) başka
9.	ve uzkur Rabbe-ke	: ve Rabbini zikret
10.	kesîran	: çok
11.	ve sebbih	: ve tesbih et
12.	bi el aşiyyi ve el ibkâri	: akşam ve sabah

٤٢

وَاِذْ قَالَتِ الْمَلءِكَةُ يَامَرْيَمُ اِنَّ اللّهَ اصْطَفيكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفيكِ عَلى نِسَاءِ الْعَالَمينَ

(42) ve iz kaletil melaiketü ya meryemü innellahes tafaki ve tahheraki vastafaki ala nisail alemin

o zaman melekler demişlerdi ya Meryem muhakkak Allah seni seçkin kıldı seni temizledi seni seçkin kıldı bütün alemlerin üzerine

1.	ve iz kâlet	: ve demişdi
2.	el melâiketu	: melekler
3.	yâ meryemu	: ey meryem
4.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
5.	estafâ-ki	: seni seçti
6.	ve tahhare-ki	: ve seni temizledi, tertemiz yarattı
7.	ve estafâ-ki	: ve seni seçti
8.	alâ nisâi el âlemîne	: âlemlerin kadınları üzerin

٤٣

يَامَرْيَمُ اقْنُتى لِرَبِّكِ وَاسْجُدى وَارْكَعى مَعَ الرَّاكِعينَ

(43) ya meryemuk nüti li rabbiki vescüdi verkeiy mear rakiiyn

ey meryem Rabbine tam itaatle kulluk yap secdeye kapan ruku edenlerle ruku et

1.	yâ meryemu	: ey meryem
2.	uknutî	: kânitîn ol (Rabb’inin huzurunda huşû ile dur)
3.	li Rabbi-ki	: Rabbin için
4.	ve uscudî	: ve secde et
5.	ve irkai mea er râkiîne	: ve rükû edenlerle birlikte rükû et

٤٤

ذلِكَ مِنْ اَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحيهِ اِلَيْكَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِ اِذْ يُلْقُونَ اَقْلَامَهُمْ اَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ اِذْ يَخْتَصِمُونَ

(44) zalike min embail ğaybi nuhiyhi ileyk ve ma künte ledeyhim iz yülkune aklamehüm eyyühüm yekfülü meryeme ve ma künte ledeyhim iz yahtesimun

işte bu gayb haberlerindendir onu sana vahy ediyoruz sen onların yanında değildin onlar kalemleri attıkları zaman meryem’i hangisi himayesine alacak diye onların yanında değildin onlar çekiştikleri zamanda

1.	zâlike	: işte bu
2.	min enbâi	: haberlerinden
3.	el gaybi	: gayb
4.	nûhî-hi ileyke	: onu sana vahyediyoruz
5.	ve mâ kunte	: ve sen … değildin
6.	ledey-him	: onların yanında
7.	iz yulkûne	: attıkları zaman
8.	eklâme-hum	: kalemleri
9.	eyyu-hum	: onların hangisi
10.	yekfulu meryeme	: meryem’e kefil olacak, bakımını üstlenecek
11.	ve mâ kunte	: ve sen … değildin
12.	ledey-him	: onların yanında
13.	iz yahtesımûne	: onlar tartışıyorlar

٤٥

اِذْ قَالَتِ الْمَلءِكَةُ يَا مَرْيَمُ اِنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اِسْمُهُ الْمَسيحُ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجيهًا فِى الدُّنْيَا وَالْاخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبينَ

(45) iz kaletil melaiketü ya meryemü innellahe yübeşşiruki bi kelimetim minhü ismühül mesihu iysebnü meryeme vecihen fid dünya vel ahirati ve minel mükarrabin

o zaman melekler dediler ya Meryem muhakkak Allah seni bir kelime ile müjdeliyor ismi Meryem oğlu Mesih İsa’dır şanı yücedir dünya da ve âhirette (Allah’ın) en yakın kullarından olacaktır

1.	iz kâlet	: demiş(ler)di
2.	melâiketu	: melekler
3.	yâ meryemu	: ey meryem
4.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
5.	yubeşşiru-ki	: seni müjdeliyor
6.	bi kelimetin	: bir kelime ile
7.	min-hu	: ondan, kendinden
8.	ismu-hu	: onun ismi, adı
9.	el mesîhu îsebnu meryeme	: mesih meryemoğlu isa
10.	vecîhan	: şerefli, itibarlı
11.	fî ed dunyâ ve el âhıreti	: dünyada ve ahirette
12.	ve min el mukarrebîne	: ve (Allah’a) yakın olanlardan

Sayfa:55

٤٦

وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِى الْمَهْدِ وَكَهْلًا وَمِنَ الصَّالِحينَ

(46) ve yükellimün nase fil mehdi ve kehlev ve mines salihiyn

insanlara konuşacak beşikte (ve) yaşı kemale erdiğinde ve salihlerden (olacak)

1.	ve yukellimu en nâse	: ve insanlarla konuşacak
2.	fî el mehdi	: beşikte
3.	ve kehlen	: ve yetişkinlik çağı
4.	ve min es sâlihîne	: ve salihlerden, salâha erenlerden

٤٧

قَالَتْ رَبِّ اَنّى يَكُونُ لى وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنى بَشَرٌ قَالَ كَذلِكِ اللّهُ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ اِذَا قَضى اَمْرًا فَاِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

(47) kalet rabbi enna yekunü li veledüv ve lem yemsesni beşer kale kezaliki llahü yahlüku ma yeşa’ iza kada emran fe innema yekulü lehu kün fe yekun

dedi ey Rabbim benim nasıl bir çocuğum olur bana bir beşer dokumdan buyurdu durum böyledir Allah dilediğini yaratır o bir şeye hüküm verdiği zaman ona sadece “ol” der o da oluverir

1.	kâlet Rabbi	: Rabbim dedi
2.	ennâ yekûnu	: nasıl olur
3.	lî veledun	: benim çocuğum
4.	ve lem yemses-nî	: ve bana dokunmadı
5.	beşerun	: bir beşer, insan
6.	kâle	: dedi
7.	kezâliki	: işte böyle, bunun gibi
8.	allâhu yahluku	: Allah yaratır
9.	mâ yeşâu	: dilediği şey
10.	izâ kadâ emren	: bir emrin (işin) olmasını takdir ettiği zaman
11.	fe innemâ	: sadece
12.	yekûlu lehu	: ona der
13.	kun	: ol
14.	fe yekûnu	: o hemen olur

٤٨

وَيُعَلِّمُهُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْريةَ وَالْاِنْجيلَ

(48) ve yüallimühül kitabe vel hikmete vet tevrate vel incil

(Allah) ona öğretecek kitabı ve hikmeti tevrat ve incil’i (öğretecek)

1.	ve yuallimu-hu	: ve ona öğretecek
2.	el kitâbe	: kitabı
3.	ve el hikmete	: ve hikmeti
4.	ve et tevrâte ve el incîle	: ve tevrat’ı ve incil’i

٤٩

وَرَسُولًا اِلى بَنى اِسْرَاءلَ اَنّى قَدْ جِءْتُكُمْ بِايَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ اَنّى اَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطّينِ كَهَيَْةِ الطَّيْرِ فَاَنْفُخُ فيهِ فَيَكُونُ طَيْرًا بِاِذْنِ اللّهِ وَاُبْرِءُ الْاَكْمَهَ وَالْاَبْرَصَ وَاُحْيِ الْمَوْتى بِاِذْنِ اللّهِ وَاُنَبِّءُكُمْ بِمَا تَاْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فى بُيُوتِكُمْ اِنَّ فى ذلِكَ لَايَةً لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ

(49) ve rasulen illa beni israile enni kad ci’tüküm bi ayetim mir rabbiküm enni ahlüku leküm minet tiyni ke hey’etit tayri fe enfühu fihi fe yekunü tayram bi iznillah ve übriül ekmehe vel ebrasa ve uhyil mevta bi iznillah ve ünebbiüküm bi ma te’külune ve ma teddehirune fi büyutikum innefi zalike le ayetel leküm in küntüm mü’minin

resul olarak gönderecek israil oğullarına ben hakikaten size geldim Rabbinizden bir mucize ile şüphesiz ben size yaratırım (kuş) biçimine sokarak çamurdan kuş ona üfürürüm de Allah’ın izniyle o kuş olur (canlanır) iyi ederim anadan kör olanları derileri üzerinde yara hastalığı olanları ölüleri diriltirim Allah’ın izni ile size haber veririm yediğiniz şeylerle biriktirdiğiniz şeyleri evlerinizde (bulundurduğunuz şeyleri) şüphesiz bunlarda sizin için alametler vardır eğer siz mü’minlerseniz

1.	ve resûlen	: ve resûl, elçi olarak
2.	ilâ benî isrâîle	: israiloğulları’na
3.	en-nî	: muhakkak ki ben
4.	kad ci’tu-kum bi	: size getirmiştim (getirdim)
5.	âyetin	: ayet, mucize(ler)
6.	min Rabbi-kum	: sizin Rabbinizden
7.	en-nî ehluku	: ben gerçekten yaparım
8.	lekum	: sizin için, size
9.	min et tîni	: nemli topraktan
10.	ke hey’eti	: heykeli gibi, taslağı, benzeri
11.	et tayri	: kuş
12.	fe enfuhu	: sonra üflerim
13.	fî-hi	: onun içine
14.	fe yekûnu	: o zaman o olur
15.	tayran	: bir kuş
16.	bi izni allâhi	: Allah’ın izni ile
17.	ve ubriu	: ve iyileştiririm
18.	ekmehe	: doğuştan kör olanı
19.	ve el ebrasa	: ve abraş hastalığı (ciltte alaca hastalığı)
20.	ve uhyî el mevtâ	: ve ölüyü diriltirim
21.	bi izni allâhi	: Allah’ın izni ile
22.	ve unebbiu-kum	: ve size haber veririm
23.	bi mâ te’kulûne	: yediğiniz şeyleri
24.	ve mâ teddehırûne	: ve biriktirdiğiniz şeyleri
25.	fî buyûti-kum	: evlerinizde
26.	inne	: muhakkak ki
27.	fî zâlike	: bunlarda
28.	le âyeten	: elbette ayetler, deliller
29.	lekum	: sizin için
30.	in kuntum	: eğer siz … iseniz
31.	mu’minîne	: mü’minler, îmân edenler

٥٠

وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَىَّ مِنَ التَّوْريةِ وَلِاُحِلَّ لَكُمْ بَعْضَ الَّذى حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَجِءْتُكُمْ بِايَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ فَاتَّقُوا اللّهَ وَاَطيعُونِ

(50) ve müsaddikal lima beyne yedeyye minet tevrati ve li ühille leküm ba’dallezi hurrime aleyküm ve ci’tüküm bi ayetim mir rabbiküm fettekullahe ve etiy’un

hem tasdik ederek önündeki tevrat’ı size helal kılmak için (daha önce) haram edilen bazı şeyleri size bir mucize getirdim Rabbinizden Allah’tan sakının ve bana itaat edin

1.	ve musaddikan	: ve tastik edici olan, tastik eden
2.	li-mâ	: şeyi, şeyleri
3.	beyne yedeyye	: ellerim arasında, önümde
4.	min et tevrâti	: tevrat’tan
5.	ve li uhılle lekum	: ve size helâl kılmak için
6.	ba’da ellezî	: bazı şeyleri ki
7.	hurrime	: haram kılındı
8.	aleykum	: sizin üzerinize, size
9.	ve ci’tu-kum bi	: ve geldim, getirdim
10.	âyetin	: âyet, mucize, delil
11.	min Rabbi-kum	: Rabbiniz’den
12.	fe ittekû allâhe	: artık Allah’a karşı takva sahibi olun
13.	ve etîû-ni	: ve bana itaat ediniz

٥١

اِنَّ اللّهَ رَبّى وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذَا صِرَاطٌ مُسْتَقيمٌ

(51) innellahe rabbi ve rabbüküm fa’büduh haza siratüm müstekiym

şüphesiz ki Allah benimde Rabbim sizinde Rabbinizdir o halde o’na kulluk edin işte bu sıratı müstakimdir

1.	inne allâhe	: muhakkak ki Allah
2.	Rabbî	: benim Rabbim
3.	ve Rabbu-kum	: ve sizin Rabbiniz
4.	fa’budû-hu	: o halde o’na kul olun
5.	hâzâ	: bu
6.	sırâtun mustakîmun	: Allah’a ulaştıran yol

٥٢

فَلَمَّا اَحَسَّ عيسى مِنْهُمُ الْكُفْرَ قَالَ مَنْ اَنْصَارى اِلَى اللّهِ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ اَنْصَارُ اللّهِ امَنَّا بِاللّهِ وَاشْهَدْ بِاَنَّا مُسْلِمُونَ

(52) fe lemma ehasse iysa minhümül küfra kale men ensari ilellah kalel havariyyune nahnü ensarullah amenna billah veşhed bi enna müslimun

vaktaki isa sezince onlardan küfrü bana kim yardımcı olacak dedi Allah için havariler dedi biz Allah’ın yardımcılarıyız Allah’a iman ettik şahit ol ki gerçekten müslümanlarız

1.	fe lemmâ	: fakat, … olunca
2.	ehassa îsâ	: hz îsâ hissetti
3.	min-hum	: onlardan
4.	el kufre	: küfür, inkâr etme
5.	kâle	: dedi
6.	men ensârî	: benim yardıcılarım kimlerdir
7.	ilâ allâhi	: Allah’a giden yolda
8.	kâle el havâriyyûne	: havariler dedi
9.	nahnu	: biz
10.	ensâru allâhi	: Allah’ın yardımcıları
11.	âmennâ bi allâhi	: biz Allah’a âmenû olduk, îmân ettik
12.	ve eşhed	: ve şahit ol
13.	bi ennâ	: bizim … olduğumuza
14.	muslimûne	: teslim olanlar

Sayfa:56

٥٣

رَبَّنَا امَنَّا بِمَا اَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدينَ

(53) Rabbena amenna bi ma enzelte vetteba’ner rasüle fektübna meaş şahidin

ey Rabbimiz indirdiğine iman ettik ve resülüne tâbi olduk bizi şahitlerle beraber yaz

1.	Rabbe-nâ	: Rabbimiz
2.	âmennâ	: biz îmân ettik
3.	bi mâ	: şeye
4.	enzelte	: sen indirdin
5.	ve itteba’nâ	: ve biz tâbî olduk
6.	resûle	: resûl, elçi
7.	fe uktubnâ	: artık, bizi yaz
8.	mea eş şâhidîne	: şahit olanlarla birlikte, beraber

٥٤

وَمَكَرُوا وَمَكَرَ اللّهُ وَاللّهُ خَيْرُ الْمَاكِرينَ

(54) ve mekeru ve mekerallah vallahü hayrul makirin

mekir hazırladılar Allah’ta (onlara) karşı mekir hazırladı Allah ise mekir hazırlayanların en hayırlısıdır

1.	ve mekerû	: ve hile yaptılar, tuzak kurdular
2.	ve mekere allâhu	: ve Allah’ın tuzağı
3.	ve allâhu	: ve Allah
4.	hayru	: en hayırlı
5.	el mâkirîne	: hile yapanlar, tuzak kuranlar

٥٥

اِذْ قَالَ اللّهُ يَا عيسى اِنّى مُتَوَفّيكَ وَرَافِعُكَ اِلَىَّ وَمُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذينَ كَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذينَ كَفَرُوا اِلى يَوْمِ الْقِيمَةِ ثُمَّ اِلَىَّ مَرْجِعُكُمْ فَاَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فيمَا كُنْتُمْ فيهِ تَخْتَلِفُونَ

(55) iz kalellahü ya iysa inni müteveffike ve rafiuke ileyye ve mütahhiruke minellezine keferu ve cailüllezinettebeuke fevkal lezine keferu ila yevmil kiyameh sümme ileyye merciuküm fe ahkümü beyneküm fima küntüm fihi tahtelifun

o zaman Allah dedi ya isa muhakkak ben senin canını alacağım seni bana yükselteceğim seni temizleyeceğim küfredenlerden sana tâbi olanları üstün tutacağım kıyamet gününe (kadar) kâfirlerden sonra dönüşünüz banadır ihtilaf ettiğiniz şeyler hakkında sonra aranızda hükmü ben vereceğim

1.	iz kâle allâhu	: Allah (şöyle) buyurmuştu
2.	yâ îsâ innî	: ey isa, muhakkak ki ben
3.	muteveffî-ke	: seni vefat ettirecek olan
4.	ve râfiu-ke	: ve seni yükseltecek olan
5.	ileyye	: bana, kendime
6.	ve mutahhiru-ke	: ve seni temizleyecek olan
7.	min ellezîne	: o kimselerden, onlardan
8.	keferû	: inkâr ettiler
9.	ve câilu	: ve kılacak olan
10.	ellezîne	: o kimseler, onlar
11.	ittebeû-ke	: sana tâbî oldular
12.	fevka	: üstün
13.	ellezîne	: o kimseler
14.	keferû	: inkâr ettiler
15.	ilâ yevmil kıyâmeti	: kıyâmet gününe kadar
16.	summe	: sonra
17.	ileyye	: bana
18.	merciu-kum	: sizin dönüşünüz
19.	fe ahkumu	: o zaman, ben hüküm vereceğim
20.	beyne-kum	: sizin aranızda
21.	fî-mâ kuntum	: sizin … olduğunuz şeyde
22.	fî-hi tahtelifûne	: hakkında ihtilâf ettiğiniz, ayrılığa düştüğünüz

٥٦

فَاَمَّا الَّذينَ كَفَرُوا فَاُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَديدًا فِى الدُّنْيَا وَالْاخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرينَ

(56) fe emmellezine keferu fe üazzibühüm azaben şediden fid dünya vel ahirah ve ma lehüm min nasiriyn

o küfredenlere gelince onlara azap edeceğim şiddetli bir azap (ile) dünya da ve âhirette onlara yoktur hiçbir yardımcı da

1.	fe emma	: artık, fakat öyle ise
2.	ellezîne	: o kimseler, onlar
3.	keferû	: inkâr ettiler
4.	fe uazzibu-hum	: o taktirde onlara azap edeceğim
5.	azâben şedîden	: şiddetli azap
6.	fî ed dunyâ	: dünyada
7.	ve el âhıreti	: ve ahirette
8.	ve mâ lehum	: ve onlar için, onların yoktur
9.	min nâsirîne	: (yardımcılardan) bir yardımcı

٥٧

وَاَمَّا الَّذينَ امَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفّيهِمْ اُجُورَهُمْ وَاللّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمينَ

(57) ve emmellezine amenu ve amilus salihati fe yüveffihim ücurahüm vallahü la yühibbüz zalimin

o iman edip gelince salih amel işleyenler onların ecirleri tamamen ödenir Allah zalimleri sevmez

1.	ve emmâ	: ve lakin, fakat
2.	ellezîne	: o kimseler
3.	âmenû	: âmenû olan (ölmeden önce Allah’a ulaşmayı dileyen)
4.	ve amilû es sâlihâti	: ve nefsi tezkiye edici amel yaptılar
5.	fe	: o taktirde, öyle ise
6.	yuveffî-him	: onlara ödenir
7.	ucûre-hum	: onların ecirleri, mükâfaatları
8.	ve allâhu	: ve Allah
9.	lâ yuhibbu	: sevmez
10.	ez zâlimîne	: zâlimler, haksızlık edenler

٥٨

ذلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْايَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكيمِ

(58) zalike netluhü aleyke minel ayati vez zikril hakim

işte bu ayetlerden sana okuyoruz ve hikmetli şeyleri zikir eder

1.	zâlike	: bu, işte bu
2.	netlû-hu	: onu tilâvet ediyoruz, okuyoruz
3.	aleyke	: sana, senin üzerine
4.	minel âyâti	: …dan, âyetler, kanıtlar, deliller
5.	vez zikri	: ve, öğüt, kur’ân, zikir
6.	el hakîmi	: hikmetli

٥٩

اِنَّ مَثَلَ عيسى عِنْدَ اللّهِ كَمَثَلِ ادَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

(59) inne mesele iysa indellahi ke meseli adem halekahu min türabin sümme kale lehu kün fe yekun

muhakkak ki İsa’nın misali Allah’ın indinde Adem’in (yaratılış) durumu gibidir Adem’i topraktan yarattı sonra ona “ol” dedi (o da) oluverdi

1.	inne	: muhakkak ki
2.	mesele	: misal, örnek, durum
3.	îsâ	: hz. isa
4.	inde allâhi	: Allah’ın indinde, nezdinde, yanında
5.	ke meseli	: misali, durumu gibi
6.	âdeme	: hz. âdem
7.	halaka-hu	: onu yarattı
8.	min turâbin	: topraktan
9.	summe	: sonra
10.	kâle	: dedi, buyurdu
11.	lehu kun	: ona “ol” dedi
12.	fe yekûnu	: o zaman, böylece o olur

٦٠

اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُنْ مِنَ الْمُمْتَرينَ

(60) elhakku mir rabbike fe la teküm minel mümterin

bu hak senin Rabbindendir şüphe edenlerden olma

1.	el hakku	: hak, gerçek
2.	min Rabbi-ke	: senin Rabb’inden
3.	fe lâ tekun	: öyleyse sen olma
4.	min el mumterîne	: şüphe edenlerden

٦١

فَمَنْ حَاجَّكَ فيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ اَبْنَاءَنَا وَاَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَاَنْفُسَنَا وَاَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللّهِ عَلَى الْكَاذِبينَ

(61) fe me hacceke fihi mim ba’di ma caeke minel ilmi fe kul tealev ned’u ebnaena ve ebnaeküm ve nisaena ve nisaeküm ve enfüsena ve enfüseküm sümme nebtehil fe nec’al la’netellahi alel kazibin

her kim seninle mücadele ederse sana gelen ilimden sonra (şöyle) deyiver gelin çağıralım oğullarımızı oğullarınızı kadınlarımızı kadınlarınızı kendilerimizi kendilerinizi sonra canı gönülden yalvaralım Allah’ın lanetinin olması (için) yalancılarının üzerine

1.	fe men	: o zaman, artık kim
2.	hâcce-ke	: seninle tartıştı
3.	fî-hi	: onun hakkında
4.	min ba’di	: sonradan, sonra
5.	mâ câe-ke	: sana gelen şey
6.	min el ilmi	: ilimden
7.	fe kul	: o zaman de, söyle
8.	teâlev	: gelin
9.	ned’u	: çağıralım, davet edelim
10.	ebnâe-nâ	: bizim oğullarımız
11.	ve ebnâe-kum	: ve sizin oğullarınız
12.	ve nisâe-nâ	: ve bizim kadınlarımız
13.	ve nisâe-kum	: ve sizin kadınlarınız
14.	ve enfuse-nâ	: ve kendimiz, bizler
15.	ve enfuse-kum	: ve sizler
16.	summe	: sonra
17.	nebtehil	: dua edelim
18.	fe nec’al	: o zaman, böylece kılalım
19.	la’nete allâhi	: Allah’ın lânetini
20.	alâ el kâzibîne	: yalancıların üzerine

Sayfa:57

٦٢

اِنَّ هذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَمَا مِنْ اِلهٍ اِلَّا اللّهُ وَاِنَّ اللّهَ لَهُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ

(62) inne haza lehüvel kasasul hakk ve ma min ilahin illellah ve innellahe le hüvel azizül hakim

şüphesiz bu, kıssa onlar için haktır Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur şüphesiz Allah o güçlü, hüküm sahibidir

1.	inne	: muhakkak ki
2.	hâzâ	: bu
3.	le huve	: gerçekten o
4.	el kasasu el hakku	: hak kısas, gerçek olay
5.	ve mâ min	: ve …’dan yoktur
6.	ilâhin	: ilâh
7.	illâ allâhu	: Allah’dan başka
8.	ve inne allâhe	: ve muhakkak ki Allah
9.	le huve	: gerçekten o
10.	el azîzu	: üstün, aziz
11.	el hakîmu	: hüküm ve hikmet sahibi

٦٣

فَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّ اللّهَ عَليمٌ بِالْمُفْسِدينَ

(63) fe in tevellev fe innellahe alimüm bil müfsidin

eğer (yine) yüz çevirirseniz şüphesiz Allah fesatçıları bilendir

1.	fe in tevellev	: buna rağmen dönerlerse
2.	fe inne allâhe	: o zaman muhakkak ki Allah
3.	alîmun	: en iyi bilen
4.	bi el mufsidîne	: fesad çıkaranları, bozguncuları

٦٤

قُلْ يَااَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا اِلى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ اَلَّا نَعْبُدَ اِلَّا اللّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِه شَيًْا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا اَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللّهِ فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِاَنَّا مُسْلِمُونَ

(64) kul ya ehlel kitabi tealev ila kelimetin sevaim beynena ve beyneküm ella na’büde ilellahe ve la nüşrike bihi şey’ev ve la yettehize ba’duna ba’dan erbabem min dunillah fe in tevellev fe kulüşhedu bi enna müslimun

de ki ey ehli kitap bizimle sizin aranızda müsavi olan kelimeye gelin Allah’tan başkasına kulluk etmeyelim o’na hiçbir şeyi ortak koşmayalım Allah’tan başka olarak birbirimizi Rabler edinmeyelim eğer bundan yüz çevirirlerse şahit olun biz müslümanlarız deyiverin

1.	kul	: de, söyle
2.	yâ ehle el kitâbi	: ey kitap ehli (yahudiler ve hristiyanlar)
3.	teâlev	: gelin
4.	ilâ kelimetin	: bir kelimeye, bir söze
5.	sevâin	: eşit, müsavi, aynı, bir
6.	beyne-nâ	: bizim aramızda
7.	ve beyne-kum	: ve sizin aranızda
8.	ellâ na’bude	: kul olmayalım
9.	illâ allâhe	: Allah’dan başka
10.	ve lâ nuşrike	: ve şirk, ortak koşmayalım
11.	bi-hî şey’en	: ona bir şeyi
12.	ve lâ yettehize	: ve edinmeyelim
13.	ba’du-nâ	: bir kısmımız
14.	ba’den	: bazıları
15.	erbâben	: Rab’ler
16.	min dûni allâhi	: Allah’tan başka
17.	fe in tevellev	: bundan sonra eğer, dönerse
18.	fe kûlû	: o zaman deyiniz, söyleyiniz
19.	uşhedû	: şahit olun
20.	bi ennâ	: bizim … olduğumuza
21.	muslimûne	: müslümanlar, teslim olanlar

٦٥

يَااَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فى اِبْرهيمَ وَمَا اُنْزِلَتِ التَّوْريةُ وَالْاِنْجيلُ اِلَّا مِنْ بَعْدِه اَفَلَا تَعْقِلُونَ

(65) ya ehlel kitabi lime tühaccune fi ibrahime ve ma ünziletit tevratü vel incilü illa mim ba’dih e fela ta’kilun

ey ehli kitap niçin münakaşa ediyorsunuz ibrahim hakkında indirildi tevrat ve incil halbuki ondan sonra akıl erdiremiyor musunuz?

1.	yâ ehle el kitâbi	: ey ehli kitap (yahudiler, hristiyanlar)
2.	lime	: niçin, nasıl
3.	tuhâccûne	: tartışıyorsunuz
4.	fî ibrâhîme	: ibrâhîm hakkında
5.	ve mâ unzilet	: ve indirilmedi
6.	et tevrâtu ve el incîlu	: tevrat ve incil
7.	illâ	: …’den başka
8.	min ba’di-hî	: ondan sonra (oldu, ondan önce olmadı ki…)
9.	e fe lâ ta’kılûne	: hâlâ akıl etmiyor musunuz,

٦٦

هَااَنْتُمْ هؤُلَاءِ حَاجَجْتُمْ فيمَا لَكُمْ بِه عِلْمٌ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فيمَا لَيْسَ لَكُمْ بِه عِلْمٌ وَاللّهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

(66) ha entüm haülai hacectüm fima leküm bihi ilmün fe lime tühaccune fima leyse leküm bihi ilm vallahü ya’lemü ve entüm la ta’lemun

işte sizler işte onlar münakaşa ettiniz bilginiz olan şey hakkında niçin münakaşa ediyorsunuz hiçbir ilminiz olmayan şeyde Allah bilir siz bilmezsiniz

1.	hâ entum	: işte siz
2.	hâulâi	: bunlarsınız (busunuz)
3.	hâcectum	: tartıştınız
4.	fî mâ lekum bihî	: onun hakkında sizin ….. yoktur
5.	ilmun	: ilim, bilgi
6.	fe lime tuhâccûne	: artık siz niçin tartışıyorsunuz,
7.	fî mâ leyse lekum	: onun hakkında sizin ….. yoktur
8.	bihi	: için, sizin
9.	ilmun	: ilim, bilgi
10.	vallâhu ya’lemu	: ve Allah bilir
11.	ve entum	: ve siz
12.	lâ ta’lemûne	: bilmiyorsunuz, bilmezsiniz

٦٧

مَاكَانَ اِبْرهيمُ يَهُودِيًّا وَلَانَصْرَانِيًّا وَلكِنْ كَانَ حَنيفًا مُسْلِمًا وَمَاكَانَ مِنَ الْمُشْرِكينَ

(67) ma kane ibrahimü yehuddiyyev ve la nasraniyyev ve lakin kane hanifem müslima ve ma kane minel müşrikin

ibrahim ne yahudi ne de hristiyandı lâkin dosdoğru bir müslümandı (o) müşriklerden de değildi

1.	mâ kâne	: olmadı
2.	ibrâhîmu	: hz. ibrâhîm
3.	yahûdiyyen	: yahudi
4.	ve lâ nasrâniyyen	: ve hristiyan olmadı
5.	ve lâkin kâne	: ve lâkin, fakat … oldu
6.	hanîfen	: Allah’ın tek oluşuna, ölmeden önce ruhun o’na ulaşmasının ve Allah’a teslim olmanın farz olduğuna inanan
7.	muslimen	: Allah’a teslim olan, müslüman
8.	ve mâ kâne	: ve olmadı
9.	min el muşrikîne	: müşriklerden, (Allah’a) eş, ortak koşanlardan

٦٨

اِنَّ اَوْلَى النَّاسِ بِاِبْرهيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعُوهُ وَهذَا النَّبِىُّ وَالَّذينَ امَنُوا وَاللّهُ وَلِىُّ الْمُؤْمِنينَ

(68) inne evlen nasi bi ibrahime lellezinettebeuhü ve hazen nebiyyü vellezine amenu vallahü veliyyül mü’minin

gerçekten ibrahim’e insanların en yakını ona tâbi olan kimselerle şu nebiler ve (ona) iman edenlerdir Allah müminlerin velisidir

1.	inne evlâ en nâsi	: muhakkak ki insanların en yakın olanı
2.	bi ibrâhîme	: hz. ibrâhîm’e
3.	le ellezîne	: elbette onlar
4.	ittebeû-hu	: ona tâbî oldular
5.	ve hâza en nebiyyu	: ve bu peygamber
6.	ve ellezîne	: ve onlar
7.	âmenû	: âmenû oldular
8.	ve allâhu	: ve Allah
9.	veliyyu	: veli, dost
10.	mu’minîne	: mü’minler

٦٩

وَدَّتْ طَاءِفَةٌ مِنْ اَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَمَا يُضِلُّونَ اِلَّا اَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ

(69) veddet taifetüm min ehlil kitabi lev yüdilluneküm ve ma yüdillune illa enfüsehüm ve ma yeş’urun

ehli kitapta bir taife istedi sizin sapıtmanızı ama onlar ancak kendilerini saptırırlar bunun farkında bile olmazlar

1.	veddet	: diledi
2.	tâifetun	: taife, bir grup, topluluk
3.	min ehli el kitâbi	: kitap ehlinden, kitap verilenlerden, yahudiler ve hristiyanlardan
4.	lev	: şayet, ise, keşke olsa
5.	yudillûne-kum	: sizi dalâlete düşürür
6.	ve mâ yudıllûne	: ve düşüremezler
7.	illâ enfuse-hum	: kendilerinden başkasını
8.	ve mâ yeş’urûne	: ve farkında değiller

٧٠

يَااَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِايَاتِ اللّهِ وَاَنْتُمْ تَشْهَدُونَ

(70) ya ehlel kitabi lime tekfürune bi ayatillahi ve entüm teşhedun

ey ehli kitap niçin küfredersiniz Allah’ın ayetlerine sizler buna şahitler olurken

1.	yâ ehle el kitâbi	: ey kitap ehli, kitap sahipleri, kitab verilenler
2.	lime tekfurûne	: niçin, inkâr ediyorsunuz
3.	bi âyâti allâhi	: Allah’ın âyetlerini
4.	ve entum	: ve siz
5.	teşhedûne	: şahit oluyorsunuz, görüyorsunuz

Sayfa:58

٧١

يَااَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُونَ

(71) ya ehlel kitabi lime telbisunel hakka bil batili ve tektümunel hakka ve entüm ta’lemun

ey ehli kitap siz niçin karıştırıyorsunuz hakkı batıla ve hakkı gizliyorsunuz ve sizler (bunu) biliyorsunuz

1.	ya ehle el kitâbi	: ey kitap ehli, kitap sahipleri
2.	lime telbisûne	: niçin, karıştırıyorsunuz
3.	el hakka bi el bâtılı	: hakkı (gerçeği), batıl (boş şeyler) ile
4.	ve tektumûne	: ve gizliyorsunu
5.	el hakka	: hakkı, gerçeği
6.	ve entum	: ve siz
7.	ta’lemûne	: biliyorsunuz

٧٢

وَقَالَتْ طَاءِفَةٌ مِنْ اَهْلِ الْكِتَابِ امِنُوا بِالَّذى اُنْزِلَ عَلَى الَّذينَ امَنُوا وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُوا اخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ

(72) ve kalet taifetüm min ehlil kitabi aminu billezi ünzile alellezine amenu vechen nehari vekfüru ahirahu leallehüm yarciun

ehli kitaptan bir taifede şöyle dedi iman edin iman edenlere indirilene gündüzün başında günün sonunda da küfredenler umulur ki dönerler

1.	ve kâlet	: ve dedi
2.	tâifetun	: tâife, bir grup, topluluk
3.	min ehli el kitâbi	: kitap ehlinden, kitap verilenlerden
4.	âminû	: îmân edin
5.	bi ellezî	: ona ki, ona
6.	unzile	: indirildi
7.	alâ ellezîne	: onlar
8.	âmenû	: îmân ettiler, âmenû oldular
9.	veche en nehâri	: gündüz
10.	ve ukfurû	: ve inkâr edin
11.	âhira-hu	: onun sonunda, akşamleyin
12.	lealle-hum	: umulur ki böylece onlar
13.	yerciûne	: dönerler

٧٣

وَلَاتُؤْمِنُوا اِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دينَكُمْ قُلْ اِنَّ الْهُدى هُدَى اللّهِ اَنْ يُؤْتى اَحَدٌ مِثْلَ مَا اُوتيتُمْ اَوْ يُحَاجُّوكُمْ عِنْدَ رَبِّكُمْ قُلْ اِنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَليمٌ

(73) ve la tü’minu illa li men tebia dineküm kul innel hüda hüdellahi ey yü’ta ehadüm misle ma utitüm ev yühaccuküm inde rabbiküm kul innel fadle bi yedillah yü’tihi mey yeşa’ vallahü vasiun alim

başkasına inanmayın sizin dininize tabi olanlardan de ki: muhakkak hidayet Allah’ın hidayetidir (başka) birine veriliyor size verilenin misli veya sizinle mücadele ederek Rabbinizin katında de ki fazilet Allah’ın kudret elindedir onu dilediğine verir Allah’ın rahmeti geniş bilendir

1.	ve lâ tu’minû	: inanmayın, îmân etmeyin
2.	illâ li men	: o kimseden başka
3.	tebia dîne-kum	: sizin dîninize tâbî oldu, uydu
4.	kul	: de, söyle
5.	inne el hudâ	: muhakkak ki hidayet (Allah’a ulaşmak)
6.	hudâ allâhi	: Allah’ın hidayetidir (Allah’ın kendisine ulaştırmasıdır)
7.	en yu’tâ	: verilmesi
8.	ehadun	: bir kimse, bir başkası
9.	misle	: benzer
10.	mâ ûtîtum	: size verilen şey
11.	ev yuhâccû-kum	: yoksa onlar sizinle çekişiyorlar mı
12.	inde Rabbi-kum	: Rabbiniz’in huzurunda
13.	kul	: de, söyle
14.	inne el fadla	: muhakkak ki fazilet
15.	bi yedi allâhi	: Allah’ın elinde
16.	yu’tî-hi	: onu verir
17.	men yeşâu	: dilediği kimseye, dilediğine
18.	ve allâhu vâsiun	: ve Allah vâsi’dir (ilmi geniştir, herşeyi kapsar)
19.	alîmun	: en iyi bilendir

٧٤

يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِه مَنْ يَشَاءُ وَاللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظيمِ

(74) yahtessu bi rahmetihi mey yeşa’ vallahü zül fadlil aziym

rahmetini tahsis eder dilediği kimseye Allah büyük fazıl sahibidir

1.	yahtassu	: tahsis eder
2.	bi rahmeti-hî	: rahmetini
3.	men yeşâu	: dilediği kimse, dilediğine
4.	ve allâhu	: ve Allah
5.	zû el fadli	: fazl sahibi
6.	el azîmi	: büyük

٧٥

وَمِنْ اَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ اِنْ تَاْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّه اِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ اِنْ تَاْمَنْهُ بِدينَارٍ لَايُؤَدِّه اِلَيْكَ اِلَّا مَادُمْتَعَلَيْهِ قَاءِمًا ذلِكَ بِاَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِى الْاُمِّيّنَ سَبيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ

(75) ve min ehlil kitabi men inte’menhü bi kintariy yüeddihi ileyk ve minhüm men in te’menhü bi dinaril la yüeddihi ileyke illa ma dümte aleyhi kaima zalike bi ennehüm kalu leyse aleyna fil ümmiyyine sebil ve yekulune alellahil kezibe ve hüm ya’lemun

ehli kitaptan (öylesi var ki) kendisine yükle emanet bıraksan onu sana iade eder onlardan öylesi de var ki kendisine emniyet edip bir dinar versen onu sana iade etmez ancak onun tepesinde beklemedikçe bunun sebebi bize yoktur derler bir şey bilmeyenlere karşı (sorumluluk) yolu Allah’a karşı yalan söylerler onlar bunu bilerek (yaparlar)

1.	ve min	: ve …den, …dan
2.	ehli el kitâbi	: kitap ehli, kitap sahipleri
3.	men	: kimse, kimseler
4.	in te’menhu	: eğer onu, ona emanet etsen
5.	bi kıntârin	: kantarlarca, tartı ile, ölçü ile, kantar kantar
6.	yueddihî	: onu iade eder, geri verir
7.	ileyke	: sana
8.	ve minhum	: ve onlardan
9.	men	: kimse, kimseler
10.	in te’menhu	: eğer onu, ona emanet etsen
11.	bi dînârin	: bir dinar
12.	lâ yueddihî	: iade etmez, geri vermez, onu
13.	ileyke	: sana
14.	illâ mâ dumte	: ancak, devamlı olmadıkça
15.	aleyhi kâimen	: onun üzerine, dikilici, ayakta durucu
16.	zâlike	: işte bu
17.	bi ennehum	: hiç şüphesiz onların
18.	kâlû	: dediler
19.	leyse aleynâ	: değildir, bizim üzerimize, bize
20.	fî el ummiyyîne	: okuma yazma bilmeyenler, ümmîler hakkında
21.	sebîlun	: bir yol, sorumluluk
22.	ve yekûlûne	: ve diyorlar
23.	alâ allâhi	: Allah’ın üzerine
24.	el kezibe	: yalan söyledi
25.	ve hum	: ve onlar
26.	ya’lemûne	: biliyorlar

٧٦

بَلى مَنْ اَوْفى بِعَهْدِه وَاتَّقى فَاِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقينَ

(76) bela men evfa bi ahdihi vetteka fe innellahe yühibbül müttekiyn

hayır o kimse ahdi yerine getirir ve (Allah’tan) sakınırsa şüphesiz Allah muttakileri sever

1.	belâ	: hayır, öyle değil
2.	men	: kim
3.	evfâ	: vefa etti, ifa etti, yerine getirdi
4.	bi ahdi-hî	: ahdini, yeminini
5.	ve ittekâ	: ve takva sahibi oldu
6.	fe inne allâhe	: o zaman, o taktirde muhakkak ki Allah
7.	yuhibbu	: sever
8.	el muttekîne	: takva sahipleri

٧٧

اِنَّ الَّذينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَاَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَليلًا اُولءِكَ لَاخَلَاقَ لَهُمْ فِى الْاخِرَةِ وَلَايُكَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلَا يَنْظُرُ اِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيمَةِ وَلَا يُزَكّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَليمٌ

(77) innellezine yeşterune bi ahdillahi ve eymanihim semenen kalilen ülaike la halak lehüm fil ahirati ve la yükellimühümüllahü ve la yenzuru ileyhim yevmel kiyameti ve la yüzekkihim ve lehüm azabün elim

muhakkak o kimseler Allah’ın ahdini satanlar ve kendi yeminlerini az bir menfaate işte hiçbir nasipleri yoktur onların ahirette Allah onlarla konuşmayacak ve onlara bakmayacak kıyamet günü ve onları temize çıkarmayacak onlar için elim bir azap (vardır)

1.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar
2.	yeşterûne	: satarlar
3.	bi ahdi allâhi	: Allah’ın ahdini
4.	ve eymâni-him	: ve yeminlerini
5.	semenen kalîlen	: az bir değer
6.	ulâike	: işte onlar
7.	lâ halaka	: nasip yoktur
8.	lehum	: onlar için
9.	fî el âhırati	: ahirette
10.	ve lâ yukellimu-hum	: ve onlarla konuşmayacak,
11.	allâhu	: Allah
12.	ve lâ yenzuru	: ve nazar etmeyecek, bakmayacak
13.	ileyhim	: onlara
14.	yevme el kıyâmeti	: kıyâmet günü
15.	ve lâ yuzekkî-him	: ve onları temize çıkarmayacak
16.	ve lehum	: ve onlar için
17.	azâbun elîmun	: elim azap, acı azap

Sayfa:59

٧٨

وَاِنَّ مِنْهُمْ لَفَريقًا يَلْوُنَ اَلْسِنَتَهُمْ بِالْكِتَابِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ الْكِتَابِ وَمَا هُوَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَمَا هُوَ مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَيَقُولُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ

(78) ve inne minhüm le ferikan yelvune elsinetehüm bil kitabi li tahsebuhü minel kitabi ve ma hüve minel kitab ve yekulune hüve min indillahi ve ma hüve min indillah ve yekulune alellahil kezibe ve hüm ya’lemun

ehli kitaptan bir fırka vardır ki kitapta olanı dilleri (ile) eğer bükerler siz onu kitaptan sanasınız diye halbuki o kitaptan değildir diyorlar bu Allah’ın katındandır halbuki o Allah tarafından değildir Allah (namına) yalan söylüyorlar onlar bildikleri halde

1.	ve inne	: ve muhakkak ki
2.	min-hum	: onlardan
3.	le ferîkan	: bir grup mutlaka
4.	yelvûne	: eğip bükerler
5.	elsinete-hum	: dillerini
6.	bi el kitâbi	: kitab’?
7.	li tahsebû-hu	: sizin onu zannetmeniz için
8.	min el kitâbi	: kitab’dan
9.	ve mâ huve	: ve o değildir
10.	min el kitâbi	: kitab’dan
11.	ve yekûlûne	: ve derler
12.	huve	: o
13.	min indi allâhi	: Allah’ın katından
14.	ve mâ huve	: ve o değildir
15.	min indi allâhi	: Allah’ın katından
16.	ve yekûlûne	: ve derler
17.	alâ allâhi	: Allah’a karşı
18.	el kezibe	: yalan
19.	ve hum	: ve onlar
20.	ya’lemûne	: biliyorlar, bilirler

٧٩

مَا كَانَ لِبَشَرٍ اَنْ يُؤْتِيَهُ اللّهُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِبَادًا لى مِنْ دُونِ اللّهِ وَلكِنْ كُونُوا رَبَّانِيّنَ بِمَا كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتَابَ وَبِمَا كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ

(79) ma kane li beşerin ey yü’tiyehüllahül kitabe vel hukme ven nübüvvete sümme yekule lin nasi kun ibadel li min dunillahi ve lakin kunu rabbaniyyine bi ma küntüm tüallimunel kitabe ve bima küntüm tedrusun

hiçbir beşere yakışmaz ki Allah ona kitap versin ve hüküm, ve peygamberlik, sonra insanlara desin Allah’ı bırakın bana kulluk edin lakin amil ülemadan olun kitabı öğretmeniz sebebi ile ilim tedrisatı yapmanız sebebi ile

1.	mâ kâne	: olmadı, olmaz, olamaz
2.	li beşerin	: bir insan için
3.	en yu’tiye-hu allâhu	: Allah ona vermesi
4.	el kitâbe	: kitap
5.	ve el hukme	: ve hikmet
6.	ve en nubuvvete	: ve nebilik, peygamberlik
7.	summe	: sonra
8.	yekûle	: der
9.	li en nâsi	: insanlara
10.	kûnû	: olun
11.	ıbâden	: kul
12.	min dûni allâhi	: Allah’tan başka
13.	ve lâkin	: ve lâkin, fakat
14.	kûnû	: olun
15.	Rabbâniyyîne	: kendini Rabb’e adamış
16.	bi mâ	: sebebiyle, …’den dolay?
17.	kuntum	: siz oldunuz
18.	tuallimûne el kitâbe	: siz kitabı öğretiyorsunuz
19.	ve bimâ	: ve sebebiyle, …’den dolayı
20.	kuntum	: siz oldunuz
21.	tedrusûne	: tedris ediyorsunuz, öğreniyorsunuz

٨٠

وَلَايَاْمُرَكُمْ اَنْ تَتَّخِذُوا الْمَلءِكَةَ وَالنَّبِيّنَ اَرْبَابًا اَيَاْمُرُكُمْ بِالْكُفْرِ بَعْدَ اِذْ اَنْتُمْ مُسْلِمُونَ

(80) ve la ye’müraküm en tettehizül melaikete ve nebiyyine erbaba e ye’müruküm bil küfri ba’de iz entüm müslimun

size emretmez melekleri ve nebileri Rabler edinmenizi de size küfrü mü emredecek siz müslüman olduktan sonra

1.	ve lâ ye’mure-kum	: ve size emretmez
2.	en tettehizû	: edinmenizi
3.	el melâikete	: melekleri
4.	ve en nebiyyîne	: ve peygamberleri
5.	erbâben	: Rab’ler, tanrılar
6.	e ye’muru-kum	: size emreder mi
7.	bi el kufri	: küfrü, inkârı
8.	ba’de	: sonra
9.	iz entum	: siz … olduğunuz zaman
10.	muslimûne	: müslümanlar, Allah’a teslim olanlar

٨١

وَاِذْ اَخَذَ اللّهُ ميثَاقَ النَّبِيّنَ لَمَا اتَيْتُكُمْ مِنْ كِتَابٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِه وَلَتَنْصُرُنَّهُ قَالَ ءَاَقْرَرْتُمْ وَاَخَذْتُمْ عَلى ذلِكُمْ اِصْرى قَالُوا اَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَاَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدينَ

(81) ve iz ehazellahü misakan nebiyyine lema ateytüküm min kitabiv ve hikmetin sümme caeküm rasulüm müsaddikul lima meaküm le tü’minünne bihi ve le tensurunneh kale e akrartüm ve ehaztüm ala zaliküm isri kalu akrarna kale feşhedu ve ene meaküm mineş şahidin

o zaman Allah almıştı nebilerden misak size gerekli olanı verdim kitaptan ve hikmetten sonra bir resul gelince elinizdekini tasdik eden ona muhakkak iman edecek ona muhakkak yardımda bulunacaksınız buyurdu: (buna) ikrar verdiniz mi benim ahdimin sorumluluğunu aldınız mı biz (buna) ikrar verdik dediler buyurdu şahit olun ben (de) sizinle beraber şahitlerdenim

1.	ve iz ehaze allâhu	: ve Allah aldığı zaman
2.	mîsâkan	: misak
3.	nebiyyîne	: peygamberler
4.	lemâ	: olduğu zaman
5.	âteytu-kum	: size verdim
6.	min kitâbin	: (kitaptan) kitabı
7.	ve hikmetin	: ve hikmet
8.	summe	: sonra
9.	câe-kum	: size geldi
10.	resûlun	: resûl
11.	musaddikun	: tasdik eden
12.	limâ	: o şeyi
13.	mea-kum	: sizinle beraber
14.	le tu’minunne bi-hî	: mutlaka ona îmân edeceksiniz
15.	ve le tensurunne-hu	: ve mutlaka ona yardım edeceksiniz
16.	kâle	: dedi, söyledi
17.	e akrartum	: ikrar ettiniz mi, kabul ettiniz mi
18.	ve ehaztum	: ve aldınız
19.	alâ zâlikum	: bunu üzerinize
20.	ısrî	: zor, ağır
21.	kâlû	: dediler
22.	akrarnâ	: ikrar ettik, kabul ettik,
23.	kâle	: dedi
24.	fe eşhedû	: o zaman, öyle ise, şahit olun
25.	ve ene mea-kum	: ve ben, sizinle beraberim
26.	min eş şâhidîne	: şahitlerden

٨٢

فَمَنْ تَوَلّى بَعْدَ ذلِكَ فَاُولءِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

(82) fe men tevella ba’de zalike fe ülaike hümül fasikun

artık bundan sonra kim yüz çevirirse işte onlar fasıkların ta kendileridir

1.	fe	: artık
2.	men	: kim
3.	tevellâ	: yüz çevirir, döner
4.	ba’de zâlike	: bundan sonra
5.	fe ulâike	: işte onlar
6.	hum el fâsikûne	: onlar fâsıklar, fıska düşenler

٨٣

اَفَغَيْرَ دينِ اللّهِ يَبْغُونَ وَلَهُ اَسْلَمَ مَنْ فِى السَّموَاتِ وَالْاَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَاِلَيْهِ يُرْجَعُونَ

(83) e fe ğayra dinillahi yebğune ve lehu esleme men fis semavati vel erdi tav’av ve kerhev ve ileyhi yürceun

Allah’ın dininde başkasını mı arıyorlar o’na teslim olmuştur semalarda ve arzda ne varsa hepsi ister istemez ona döndürüleceklerdir

1.	e fe gayre	: hâlâ başkasını mı
2.	dîni allâhi	: Allah’ın dîni
3.	yebgûne	: arıyorlar, istiyorlar
4.	ve lehû	: ve ona
5.	esleme	: teslim oldu
6.	men	: kim varsa
7.	fî es semâvâti	: semâlarda, göklerde
8.	ve el ardı	: ve yeryüzünde
9.	tav’an	: isteyerek
10.	ve kerhen	: ve istemeyerek
11.	ve ileyhi	: ve ona
12.	yurceûne	: geri döndürülecekler

Sayfa:60

٨٤

قُلْ امَنَّا بِاللّهِ وَمَا اُنْزِلَ عَلَيْنَا وَمَا اُنْزِلَ عَلى اِبْرهيمَ وَاِسْمعيلَ وَاِسْحقَ وَيَعْقُوبَ وَالْاَسْبَاطِ وَمَا اُوتِىَ مُوسى وَعيسى وَالنَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لَانُفَرِّقُ بَيْنَ اَحَدٍ مِنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ

(84) kul amenna billahi ve ma ünzile aleyna ve ma ünzile ala ibrahime ve ismaiyle ve ishaka ve ya’kube vel esbati ve ma utiy musa ve iysa ven nebiyyune mir rabbihim la nüferriku beyne ehadim minhüm ve nahnü lehu müslimun

de ki biz iman ettik Allah’a ve bize indirilenlere indirilenlere de ibrahim’e, ismail’e, ishak’a, yakup’a ve torunlarına verilenlere de (iman ettik) musa’ya, isa’ya ve nebilerin Rablerinden arasını ayırt etmeyiz onlardan hiçbirinin biz o’na teslim olanlardanız

1.	kul	: de, söyle
2.	âmennâ	: biz îmân ettik
3.	bi allâhi	: Allah’a
4.	ve mâ unzile	: ve indirilen şeye
5.	aleynâ	: bize
6.	ve mâ unzile	: ve indirilen şeye
7.	alâ ibrâhîme	: ibrâhîm (a.s)’a
8.	ve ismâîle	: ve ismâil (a.s)’a
9.	ve ishâka	: ve ishâk (a.s)’a
10.	ve ya’kûbe	: ve yâkub (a.s)’a
11.	ve el esbâtı	: ve yâkupoğulları’na
12.	ve mâ ûtiye	: ve verilen şeye
13.	mûsâ	: hz. mûsâ
14.	ve îsâ	: ve hz. îsâ
15.	ve en nebiyyûne	: ve nebiler, peygamberler
16.	min Rabbi-him	: Rab’lerinden
17.	lâ nuferriku	: ayırdetmeyiz
18.	beyne ehadin	: aralarından birini
19.	min-hum	: onlardan
20.	ve nahnu	: ve biz
21.	lehu	: ona
22.	muslimûne	: teslim olanlar

٨٥

وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْاِسْلَامِ دينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِى الْاخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرينَ

(85) ve mey yebteği ğayral islami dinen fe ley yukbele minh ve hüve fil ahirati minel hasirin

her kim islam’dan başka din ararsa (o din) kendinden asla kabul etmeyecektir ahirette de o hüsrana düşenlerden (olacaktır)

1.	ve men	: ve kim
2.	yebtegi	: arar, ister
3.	gayre el islâmi	: islâm’dan başka
4.	dînen	: bir dîn
5.	fe len yukbele	: o taktirde asla kabul olunmaz
6.	min-hu	: ondan
7.	ve huve	: ve o
8.	fî el âhireti	: ahirette
9.	min el hâsirîne	: hüsranda olanlardan

٨٦

كَيْفَ يَهْدِى اللّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ ايمَانِهِمْ وَشَهِدُوا اَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللّهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمينَ

(86) keyfe yehdillahü kavmen keferu ba’de imanihim ve şehidu enner rasule hakkuv ve caehümül beyyinat vallahü la yehdil kavmez zalimin

Allah o kavmi nasıl hidayete erdirir küfre sapmışlardı (peygamberin gelişine) şahit olduktan ve iman ettikten sonra resul ona hak (ile) ve açık delillerle gelmişken Allah hidayete erdirmez zalim kavmi

1.	keyfe	: nasıl
2.	yehdi allâhu	: Allah hidayet eder
3.	kavmen	: kavim, topluluk
4.	keferû	: inkâr ettiler, kâfir oldu
5.	ba’de îmâni-him	: îmânlarından sonra
6.	ve şehidû	: ve şahit oldular
7.	enne er resûle	: resûlün … olduğuna
8.	hakkun	: hak, gerçek
9.	ve câe-hum	: ve onlara geldi
10.	el beyyinâtu	: beyyineler, açık deliller kanıtlar, belgeler, ispat vasıtaları
11.	ve allâhu	: ve Allah
12.	lâ yehdi	: hidayete erdirmez
13.	el kavme ez zâlimîne	: zalimler kavmi

٨٧

اُولءِكَ جَزَاؤُهُمْ اَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللّهِ وَالْمَلءِكَةِ وَالنَّاسِ اَجْمَعينَ

(87) ülaike cezaühüm enne aleyhim la’netellahi vel melaiketi ven nasi ecmeiyn

işte bunların cezaları Allah’ın lanetinin onların üzerine olmasıdır meleklerin ve bütün insanların

1.	ulâike	: işte onlar
2.	cezâu-hum	: onların cezası
3.	enne aleyhim	: onların üzerine olması
4.	la’nete allâhi	: Allah’ın lâneti
5.	ve el melâiketi	: ve melekler
6.	ve en nâsi	: ve insanlar
7.	ecmaîne	: topluca, hepsi, bütün

٨٨

خَالِدينَ فيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَاهُمْ يُنْظَرُونَ

(88) halidine fiha la yühaffefü anhümül azabü ve la hüm yünzarun

onlar orada ebedi olarak kalacaklar hafifletilmeyecektir onlardan azap onlara mühlette verilmeyecektir

1.	hâlidîne fîhâ	: onun içinde ebedi kalacak olanlar
2.	lâ yuhaffefu	: hafifletilmez
3.	an-hum	: onlardan
4.	el azâbu	: azap
5.	ve lâ hum yunzarûne	: ve onlara nazar edilmez, bakılmaz

٨٩

اِلَّاالَّذينَ تَابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَاَصْلَحُوا فَاِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ

(89) illellezine tabu mim ba’di zalike ve aslehu fe innellahe ğafurur rahiym

ancak o kimseler ki tövbe edip sonra da hallerini düzeltmişlerse muhakkak Allah bağışlayıcı merhamet sahibidir

1.	illâ ellezîne	: … olanlar hariç
2.	tâbû	: tövbe ettiler
3.	min ba’di zâlike	: bundan sonra
4.	ve aslehû	: ve ıslâh oldular, nefslerini tezkiye ettiler
5.	fe inne allâhe	: o taktirde muhakkak ki Allah
6.	gafûrun rahîmun	: gafûr’dur, rahîm’dir

٩٠

اِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا بَعْدَ ايمَانِهِمْ ثُمَّ ازْدَادُوا كُفْرًا لَنْ تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَاُولءِكَ هُمُ الضَّالُّونَ

(90) innellezine keferu ba’de imanihim sümmezdadu küfral len tukbele tevbetühüm ve ülaike hümüd dallun

muhakkak o kimseler ki küfre dönmüşlerse onlar imandan sonra sonra küfürleri ziyadeleşmişse kabul edilmeyecektir onların tövbeleri işte onlar dalalete gidenlerdir

1.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar
2.	keferû	: inkâr ettiler
3.	ba’de îmâni-him	: îmânlarından sonra
4.	summe	: sonra
5.	ezdâdû	: arttırdılar
6.	kufran	: küfürlerini
7.	len tukbele	: asla kabul olunmaz
8.	tevbetu-hum	: onların tövbeleri
9.	ve ulâike	: ve onlar
10.	hum ed dâllûne	: onlar dalâlette olanlardır

٩١

اِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْ اَحَدِهِمْ مِلْءُ الْاَرْضِ ذَهَبًا وَلَوِ افْتَدى بِه اُولءِكَ لَهُمْ عَذَابٌ اَليمٌ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرينَ

(91) innellezine keferu ve matu ve hüm küffarun fe ley yukbele min ehadihim mil’ül erdi zehebev ve levifteda bih ülaike lehüm azabün elimüv ve ma lehüm min nasirin

muhakkak o kafir olan kimseler küfür üzerine ölmüşlerse onların hiçbirisinden kabul edilmeyecektir (kurtarmak için) arz dolusu altın fidye verse yine işte bunlar için elim azap (vardır) onlara yardım edecek kimsede yoktur

1.	inne ellezîne	: muhakkak ki onlar
2.	keferû	: inkâr ettiler
3.	ve mâtû	: ve öldüler
4.	ve hum	: ve onlar
5.	kuffârun	: kâfir olarak
6.	fe len yukbele	: artık asla kabul olunmaz
7.	min ehadi-him	: onların birinden, hiç birinden
8.	mil’u el ardı	: yeryüzü dolusu
9.	zeheben	: altın
10.	ve lev iftedâ bi-hî	: ve onu fidye olarak verse
11.	ulâike	: işte onlar
12.	lehum	: onlar için vardır
13.	azâbun elîmun	: elim, acı azap
14.	ve mâ lehum	: ve onlar için yoktur
15.	min nâsırîne	: (yardımcılardan), yardımcı